Moskva - helvíti á jörðu nú ?

Það eru að berast fregnir af því hve hitabylgjan í Rússlandi hefur verið mannskæð, dauðsföllum fjölgar markvert, ekki ósvipað og gerðist m.a. í Frakklandi sumarið 2003.

Hitanir í vesturhluta Rússlands og þar með í Moskvu hafa verið meira og minna viðvarandi frá því snemma í júlí. Síðustu 10 til 12 dagana hefur orðið hvað heitast í þessari miklu hitabylgju sem rússneskir veðurfræðingar ýja að sé e.t.v. sú mesta þar um slóðir í 1000 ár. Slík niðurstaða er vafalítið fengin með tölulegri greiningu á endurkomutíma hitametanna nú samanborið við mælingar kannski undangengin 150 ár.

En það er reykurinn og mengunin m.a. í höfuðborginni sem veldur ekki síður heilsutjóni. Styrkur kolmónóxíðs er sagður vera tvöfalt yfir skilgreindum hættumörkum (sennilega heilsuverndarmörk) og einnig mælast há gildi af ósoni, en báðar þessar lofttegundir losna úr læðingi við ófullkominn bruna.  Gróðureldar geisa svo hundruðum skiptir á gresjunum og þeir hafa ekki fyrr verið slökktir en nýir kvikna.  Á vef BBC er gerð tilraun til að skýra hverju veldur og teikningin hér fengin þaðan.  

Eins og gefur að skilja hefur verið ákaflega þurrt þar sem hitarnir hafa herjað.  Jarðvegur er því víða ofþornaður og hann hefur sprungið.  Eldur berst niður í jörðina þar sem fyrir er lífrænar jurtaleifar sem brenna.  Þetta er einfaldlega mór eins og við þekkjum hann og þar sem jarðvegur er sprunginn berst loft niður í svörðinn og eldur mallar neðanjarðar.  Jafnvel er talið að hann nái að berast þannig á milli eftir loftrýmum og blossi upp á nýjum stöðum. Eldur eins og þessi er eðlilega illviðráðanlegur og ekki bætir úr skák fyrir loftgæðin að þess háttar bruni við fremur lágt hitastig og ónógt súrefni leysir úr læðingi súran  reyk sem í mollunni nær ekki að blandast við efri loftlög. 

Fregnir berast líka af því að hægt er að gleyma öllu sem heitir uppskera á stórum svæðum og hveitið, mikilvægasta korn Rússa, mun víða gefa lítið eða ekkert af sér.  Og ekki held ég að ástandið sé mikið skárra víða suður í Úkraínu, eina helsta hveitilandi heims.  

Góðu fréttirnar fyrr Rússa nú eru hins vegar þær að farið er að sjá í endann á mestu hitunum a.m.k.