Svæsin heimskautalægð langt suðvestur í hafi !

Í dag, sunnudag hefur maður getað fylgst með myndun heimskautalægðar af svæsnari gerðinni. en það sem gerir hana líka sérstaka er staðsetning hennar, þ.e. hve sunnarlega hún er.

Á tunglmynd SEVERI frá kl. 21 (20. jan 2012)  má sjá skýjakerfi þessarar lægðar djúpt SV af Reykjanesi.  Upprunan má rekja til aðstreymi af svellköldu heimskautalofti frá Kanada austur á Atlantshaf og tengsl sem við háloftakjarna eða mikla háloftlægð sunnarlega á Grænlandshafi.

Heimskautalægðir eru af nokkrum gerðum og sú sem nú á í hlut getur oft af sér þær umfangsmestu. Það sem einkennir flestar heimskautalægðir er að myndun þeirra á sér stað þegar mjög kalt loft streymir yfir opið haf og orkugjafinn (eða fallvaldur loftþrýstings við sjávarmál) er að verulegum hluta gufunarvarmi úr sjónum.  Að því leytinu til svipar þeim til fellibylja þar sem "bensínið" er  sjálfur gufunarvarminn.  Heimskautalægðir tapa líka oftast lögun sinni og styrk um leið og þær berast upp að landi.

Þessi sem við sjáum á tunglmyndinni frá í kvöld á sér skamma myndunarsögu frá því í morgun.  Samspil háloftalægðarinnar, aðstreymis heimskautalofts úr vestri yfir sjó og iðu, þ.e. hringhreyfingu í um 1.000 til 2.000 metra hæð skapar lægðina.  Sunnan við miðju hennar mátti síðdegis áætla veðurhæð í V-átt um 32-35 m/s rétt sunnan við þann stað þar sem stendur 30W.  Norðan við sjálfa miðjuna hins vegar A 25-30 m/s á enn afmarkaðra svæði. Kortið hér að neðan úr safni ECMWF sýnir vel hvað um ræðir, nema að þar er tekinn út vindhraði í 100 metra hæð kl. 15. Gulu tölurnar er áætlaður mesti augnabliksvindur.

Við þurfum engar áhyggjur að hafa af því að þetta fyrirkæri komi nærri okkur.  Það má segja að meginskilin fyrir suðvestan landið og sjá vel á tunglmyndinni "verji" okkur um sinn fyrir allri framrás kalda loftsins úr vestri. Þar fyrir utan er líftími heimskautalægða stuttur og er þegar búin með sitt mesta velmektarskeið.