Vorteikn - athuganir į įrstķšarbundnum breytingum ķ nįttśrunni

robert-marsham-portrait.jpgFyrir nokkrum dögum var hér sagt frį athugun eša rannsókn, SÓLEY, sem hrint hefur veriš af stokkunum. Hśn mišar aš žvķ aš fylgjast kerfisbundiš meš blómgunartķma nokkurra plantna vķtt og breytt um landiš og setja ķ samhengi viš vešurfarsbreytingar.

Menn hafa fyrir löngu séš gagnsemi athugana og višbragša żmissa lķfvera viš įrstķšarbreytingar į vešri. T.d. hvernig koma farfugla eša laufgun trjį fylgist aš viš hita og ašra vešuržętti.  Tala mį um óbeina vešurmęla ķ žessu sambandi.

Enginn einn hefur įorkaš meiru um sķna daga ķ skrįningum į slķkum žįttum en Englendingurinn Robert Marsham sem uppi var įrunum 1708-1797.  Į öllum sķnum fulloršinsįrum skrįši hann samviskusamlega hjį sér hvenęr margvķslegar breytingar uršu ķ nįttśrunni žar sem hann bjó ķ Norfolk į Austur-Englandi. 

5uocmp.jpgHann sendi įriš 1789 frį sér kver sem hann kallaši "27 vorvķsar" og geymdi įrlegar athuganir hans sķšustu 50 įrin.  Žessir vķsar Marsham voru m.a. meš blómgun og laufgun trjįa, uppskerutķmi korns og garšįvaxta, koma farfugla. m.a. hvenęr fyrst heyršist ķ gauknum.  Eins hvenęr sįst fyrst til tegunda fišrilda o.s.frv.

Eftir daga Robert Marsham héldu afkomendur hans uppteknum hętti og skrįšu  kerfisbundiš ķ Norfolk į grunni vķsanna 27 samfellt allt žar til įriš 1959. En hvaš varš til žess aš fjölskyldan hętti žessari stórmerku išju sinni einmitt žį?  Jś žeim var tjįš, vęntanlega af vķsindamönnum, aš athuganir žessar vęru óžarfar og gamaldags į tķmum sķfellt fullkomnari męlitękja !  En enn hefur ekkert męlitęki veriš žróaš sem hlustar eftir fyrsta gśgśi gauksins eša žaš sem "męlir" gręnkun į grasi. (En hvaš er svo sem ekki hęgt aš męla ķ dag ef śt ķ žaš er fariš ??)

Eitt af žvķ sem  athuganir Marshamfjölskyldunnar leiddi ķ ljós var aš eikin laufgašist markvert fyrr aš vorinu um 1950, en hśn hafši gert 100 įrum fyrr

"Phenology" heitir sś fręšigrein sem fęst viš įrstķšabundnar breytingar į nįttśrunni. Fyrir įhugasama er hér tengill į sérstaka sķšu um upphafsmann hennar, margnefndan Robert Marsham. 


« Sķšasta fęrsla | Nęsta fęrsla »

Bęta viš athugasemd

Ekki er lengur hęgt aš skrifa athugasemdir viš fęrsluna, žar sem tķmamörk į athugasemdir eru lišin.

Höfundur

Einar Sveinbjörnsson
Einar Sveinbjörnsson
Veðurfræðingur og veðurdellukall. Á þessari síðu verður aðeins fjallað um veður frá ýmsum sjónarhornum.

Heimsóknir

Flettingar

  • Ķ dag (28.3.): 8
  • Sl. sólarhring: 14
  • Sl. viku: 74
  • Frį upphafi: 1786253

Annaš

  • Innlit ķ dag: 8
  • Innlit sl. viku: 67
  • Gestir ķ dag: 8
  • IP-tölur ķ dag: 6

Uppfęrt į 3 mķn. fresti.
Skżringar

Innskrįning

Ath. Vinsamlegast kveikiš į Javascript til aš hefja innskrįningu.

Hafšu samband