Úrhelli í Kaupmannahöfn

Ekki kæmi mér á óvart að hið mikla úrhelli á Sjálandi í gær eigi eftir að draga dilk á eftir sér. Vatnstjónið er áreiðanlega mjög mikið þar sem mest flæddi inn í hús, en það sem vekur mesta athygli mína er að rigningunni var ekki spáð !  Veðurfræðingur hjá Dönsku Veðurstofunni (DMI) viðurkennir fúslega að þar á bæ hefi engar sérstaka viðvaranir verið sendar út enda álitu menn að veðrið færi hjá og aðeins Svíar handan Eyrarsundsins sætu í súpunni.  Klaus Larsen heitir sá hjá DMI og segist ekki geta ímyndað sér hvenær rigndi síðast svo mikið sem í gærkvöldi á Kaupmannahafnarsvæðinu.

Það sem átti sér stað í gær var að tiltölulega afmarkarð veðurkerfi barst úr suð-suð-austri frá Þyskalandi og yfir Eystrasaltið.  Aflgjafi þess var mikill hitastigull í háloftunum frá Bretlandseyjum austur til Rússlands. Þarna á milli röðuðust bólstraský sér upp í kerfi um leið og loftþrýstingur féll.  Dálítil lægð varð til og kröftugt uppstreymi á tilteknu svæði raunin, með tilheyrandi skýjamyndum og úrhelli.

Reiknuð dönsk spá af HIRLAM gerð kl. 12 í gær gerði ráð fyrir að skýjakerfið bærist yfir Skán eins og sjá má á kortinu til vinstri, en gildistíminn er kl. 21. Sjáland skyldi skv. þessu   sleppa að mestu. Í sams konar reiknaðri spá sex klst síðar eða kl. 18 (kortið til hægri) var úrkoman "inni" og á réttum stað, en þá var það um seinan fyrir veðurfræðinga til að gefa út viðvaranir. Í kjarna úrkomusvæðisins er gert ráð fyrir yfir 50 mm á 3 klst, en nokkurt vanmat er á ákefðinni í fyrri reikningnum kl. 12. (Báðar þessar klippur eru fengnar af Brunni VÍ)

Sé skoðuð tunglmynd kl. 15:50 (Dundeemynd frá NOAA)  eða skömmu eftir að umrædd spá varð aðgengileg mátti sjá að svæðið með mesta óstöðugleikanum var talsvert vestar en spáin kl. 12 hafði gert ráð fyrir.  Augljóst er af myndinni að mikið var um að vera og greining veðurkorts kl. 15 myndi glögglega gefa til kynna hvar lægðarmiðjuna og kjarna úrkomunnar var þá að finna.   

Klaus Larssen viðurkennir fúslega að auðveldara sé að vera "eftir á" veðurfræðingur (d.baklog). Mér sýnist við skjóta yfirreið að þarna hafi menn einblínt um of á tölvureiknaðar spár á kostnað þess að treysta á hefðbundna greiningu veðursins með aðstoð tunglmynda þar sem vik frá reiknuðum spám eru metin og nýjar ályktanir dregnar.  Reiknaðar spár eru alltaf að verða betri og betri, en sé villa í upphafsástandi, eins og líklega hefur átt sér stað þarna verður niðurstaðan vitanlega röng.

Til að bíta höfuðið af skömminni þá birtir Extralaðið myndbút af vatnselgnum (sjá hér) á Lyngbyvejen norður af Kaupmannahöfn og taka jafnframt fram að í nágrenninu sé  Danska Veðurstofan með sínar höfuðstöðvar (sem er vissulega rétt !).

Áreiðanlegar tölur yfir úrkomu liggja ekki enn á lausu, en úrkoman 65 mm frá kl. 08 til kl. 21 í Malmö handan Eyrarsundsins. Einhvers staðar sá ég að 97 mm hafi fallið í Vedbæk, sem er bær við ströndina skammt norður af Kaupmannahöfn.  Svo virðist sem flætt hafi einna mest á þeim svæðum þar sem mikið er um stór einbýlishús eða það sem Danir kalla réttilega villur.   Á flatneskjum Sjálands hafa frárennsliskerfin einfaldlega  ekki undan þegar svona mikið rignir og að auki spýtist vatnið upp úr brunnum og niðurföllum þar sem lægst liggur um leið og afrennsliskerfið fyllist. .

 

Athugasemdir

[Emil Hannes Valgeirsson, 15.8.2010 kl. 14:12]

Það virðist oft illa ganga hjá veðurfræðingum að spá fyrir um verstu veðuruppákomurnar með góðum fyrirvara og oft fara spár um ýmis hamfaraveður í vaskinn. Kannski hefði síðan enginn lagt í að spá svona svakalegu skýfalli eins og þarna varð.

[Sigurður Þór Guðjónsson, 16.8.2010 kl. 01:53]

Úrkoman mæld í Kaupmannahöfn í morgun var 21,9 mm, 28,0 í gær og 22,3 í fyrradag. Í öllum ágúst sem af er 112 mm en meðaltalið er 61mm.