Mikil umskipti eru nú að eiga sér stað

Hin stóra mynd loftstraumanna beggja vegna Atlantshafsins er að taka miklum breytingum þessa dagana. Í stað hringrásar sem einkennst hefur af fyrirstöðuhæðum á Norður-Atlantshafi og vindröstum háloftanna sem hafa ýmist norðlæga eða suðlæga stefnu, er meginröstin orðin vestlæg með djúpum lægðum sem koma nú hver á fætur annarri austur og norðaustur yfir Atlantshafið.

Segja má að straumhvörfin að þessu leytinu hafi orðið dagana 29. til 30. janúar með þeirri lægð sem fór norðaustur um Grænlandshaf um liðna helgi.  Ekki er lengur tiltölulega milt yfir Grænlandi og þar fyrir vestan, eins og verið hefur lengst af það sem af er vetri. Kominn mikill háloftakuldakjarni á þessum slóðum.  Staðsetning hans og umfang kemur til með að vera ráðandi fyrir veðurlagið ásamt því að háþrýstisvæði yfir heittempruðu svæðum Atlantshafsins er nú á kunnuglegum slóðum.  Þetta er ákjósanlega staða fyrir myndun djúpra og víðáttumikilla vetrarlægða.  Um kuldakjarnann vestan Grænlands kallar Trausti Jónsson Stóra Bola.  Ítarleg umfjöllun hans er  hér. Meðfylgjandi kort er frá GFS (Wetterzentrale.de).   Um er að ræða greiningu 1. feb kl.00.  Dökkfjólublái liturinn yfir Labrador og Baffinslandi er til marks um kalt loft í um 5 km hæð og sá appelsínuguli á Atlantshafi sýnir mun hlýrra loft. 

Reiknaðar spár gera ráð fyrir að þessi stóra mynd haldist í megindráttum næstu daga og alla veganna fram í næstu viku.  Reynslan segir manni líka að þegar slíkt ástand er einu sinni komið að vetrinum er það frekar stöðugt, en það er betra að svo komnu að vera ekki með stórar fullyrðingar um slíkt í ljósi öfgakenndrar veðráttunnar í vetur.

En haldist ástandið eru nokkur einkenni þessa veðurlags eftirfarandi:

• Mjög djúpar lægðir myndast, og hver á fætur annarri.  Einkar stormasamt á Norður-Atlantshafi og þar með talið hér við landi.

• Milt og rigningarsamt í V-Evrópu.  Nú þegar er spáð næstu daga miklum umskiptum þar í veðrinu.

• Eðlilegt vetrarástand á V-Grænlandi.  Frost viðvarandi 10 til 20 stig, í stað hita um frostmark, eins og verið hefur.

• Í stað hárrar stöðu loftvogar og frekar lítilli úrkomu verðu loftþrýstingur lágur og á köflum mjög lágur þrýstingur samfara dýpstu lægðum.
  

• Hér á landi verður umhleypingasöm veðrátta og óstöðugt veður. Úrkoma flesta daga og éljaveður er títt, en líka skammvinnir blotar.  Þetta er einmitt sú staða sem leiðir gjarnan til hvað mestra snjóþyngsla á landinu haldist veðurlagið í margar vikur líkt og veturinn 1989, svo dæmi sé tekið.  

Það í hve miklum mæli háloftakuldinn fyrir vestan Grænland nær að teygja anga sína til Íslands er nokkuð ráðandi fyrir hitann sem verður þegar úrkomusvæðin fara hér hjá.  Hvort það verði slydda eða rigning á kostnað snjókomu stjórnast því verulega af hitanum hærra uppi fyrir vestan- og suðvestan landið þegar svona háttar til.  

Athugasemdir

[Þorkell Guðbrands (IP-tala skráð) 1.2.2011 kl. 14:08]

Að viðbættu því, að þetta eykur allt líkurnar á því að tætist úr Austur-Grænlandsísnum og hann berist austur með Norðurlandi.

[Einar Sveinbjörnsson, 1.2.2011 kl. 14:13]

Nei, alls ekki Þorkell !

Við þessar aðstæður verða NA-vindar ríkjandi á Grænlandssundi og ísinn þjappast þá nær Grænlandi, en annars væri.

ESv

[Þorkell Guðbrands (IP-tala skráð) 1.2.2011 kl. 16:32]

Nú, mér sýndist á veðurkortunum frá þýskalandi að það yrðu SV-áttir ríkjandi á Grænlandssundi

[Vilhjálmur Bernhardsson (IP-tala skráð) 3.2.2011 kl. 08:42]

Það er nefnilega það.  Global Warming er þar með aflýst í bili ef sagan frá 1989 endurtekur sig. 

Ég man þá tíð.  Endalausir snjóar langt fram í maí, byljótt veður, kalt, vindasamt, mikill snjór og svo svalt og sólarlítið sumar þar á eftir.