Bylgjuský yfir landinu

Á ljósmyndum veðurtunglanna mátti í dag sjá víðáttumikil bylgjuský yfir landinu vestanverðu.  Bylgjugarðarnir liggja þvert á vindáttina í lofti eða í um 1000-2000 metra hæð.  Skýin leysast upp í öldudölum bylgjunnar og myndast síðan aftur í uppstreyminu og þannig koll af kolli.  Bylgjurnar sjálfar verða til fyrir tilstuðlan fjalla og kallast því gjarnan fjallabylgjur.  Meira þarf til, einkum lagskiptingu loftsins hvað hita áhrærir í ákveðinni hæð að teknu tilliti til þeirra fjalla sem "trufla" loftstrauminn yfir landið. 

Þessar bylgjur væru þannig óhugsandi ef Ísland væri flatt eins og Danmörk.  Þar sjást þó stöku sinnum bylgjur af þessari gerð, en þær þá orðnar til yfir fjallendi S-Noregs í N eða NV-átt. 

Myndin er frá MODIS, en starfsfólk Veðurstofunnar hefur rétta hana af og útbúið að öðru leyti. 

Annars mátti í þessari hlýju SA-átt litlu muna að hitinn næti að komast yfir 25 stiga múrinn. Á sjálfvirka mælinum Húsavík mældust 24,8°C mest í dag.   

Athugasemdir

[Guðmundur Ásgeirsson, 27.7.2011 kl. 21:58]

Sæll Einar. Talandi um einkennilegt skýjafar, geturðu sagt mér hverskonar ský þetta eru sem eru svona löng og mjó, og einkennilega þráðbein? Sjá myndir:

[steinar gunnarsson (IP-tala skráð) 27.7.2011 kl. 22:48]

Er þetta ekki venjuleg rák eftir flugvél, sem flýgur í norðurátt ?

[Emil Hannes Valgeirsson, 27.7.2011 kl. 23:32]

Nei – þetta er Súperman!

[Guðmundur Ásgeirsson, 28.7.2011 kl. 03:17]

steinar: Nei venjuleg kjölrák farþegaþotu eyðist upp og hverfur á styttri tíma en það tekur hana að fara þvert yfir sjóndeildarhringinn. Þetta fyrirbrigði hefur hinsvegar tilhneigingu til að hanga kjurrt þarna uppi klukkutímum saman og þegar þetta dreifir úr sér myndar það gjarnan örþunna skýjaslæðu, einskonar háloftamistur. Stundum liggur þetta þvers og kruss um himininn, myndar jafnvel einkennileg munstur og þvert á eðlilegar flugleiðir farþegaumferðar.

Hér má til dæmis sjá fleiri en eina samtímis, sú sem er í bakgrunninum er búin að vera lengur og byrjuð að þynnast út og mynda svona mistur:

[steinar gunnarsson (IP-tala skráð) 28.7.2011 kl. 10:01]

Guðmundur : Það sjást oft rákir eftir fleiri en eina eða tvær vélar samtímis, og ef loftið er kyrrt eru rákirnar lengi að þynnast út !

[Einar Sveinbjörnsson, 28.7.2011 kl. 11:06]

Vissulega eru þetta flugvélarákir, þ.e. vatnsgufa sem bruni eldsneytis skilur eftir. En afar breytilegt er hversu lengi þær haldast sýnilegar á himninum.  Því ræður vindafar hærra uppi, raki o.fl.  Dæmi eru um að fylgja megi slóðum véla langleiðina yfir Atlantshafið.  Ég ætla ekki að fara dýpra í það að sinni nákvæmlega hvaða skilyrði í háloftunum valda því að slóðarnir sjást lengi og breiðast að lokum út í þunna bliku. Þess er helst að vænta þegar saman fer hlýr loftmassi suðlægrar ættar og hár þrýstingur.

ESv

[Guðmundur Ásgeirsson, 29.7.2011 kl. 03:43]

Þegar ég var krakki horfði ég oft með aðdáun á farþegaþotur þjóta þvert yfir himininn og skilja eftir sig slóð af þéttri vatnsgufu. Undantekningalaust dreifðist vatnsgufan fljótlega og aftari endinn á rákinni var byrjaður að leysast upp áður en þotan hvarf yfir sjóndeildarhringinn. Aldrei héngu þessar slóðir kyrrar í loftinu heilu klukkutímunum saman, og aldrei ummynduðust þær í mistur, á því fór ekki að bera fyrr en á síðasta áratug 20. aldar. Mörgum spurningum er ósvarað

Eðlilegar vatnsgufuslóðir myndast aðeins í háloftunum, yfir tiltekinni lágmarkshæð. Í hitteðfyrra sá ég flugvél á leið yfir höfuðborgarsvæðið að næturlagi skilja svona slóð eftir sig. Hún flaug lágflug, ekki hærra uppi en fokkervélarnar þegar þær koma inn til lendingar á Reykjavíkurflugvelli. Daginn eftir var þétt mistur yfir borginni.

Ef þetta er eftir venjulegar farþegaþotur, hvers vegna eru þær þá fljúgandi fram og til baka yfir Suðurlandsundirlendið, þvers og kruss á eðlilegar flugleiðir, skapandi hin einkennilegustu mynstur með rákunum sem þær skilja eftir sig? (sjá myndband hér) 

Hvers vegna sést þetta fyrirbæri bara í sumum löndum, en alls ekki í öðrum, jafnvel þó að í báðum sé umtalsverð flugumferð?

Hvers vegna mælist munur á innihaldi tiltekinna málmtegunda í svifryki á þeim svæðum þar sem þetta er mest áberandi?

Hvers vegna er til fjölda einkaleyfa í heiminum á aðferðum til að dreifa hinu og þessu í andrúmsloftið, ef enginn er að gera það?

Getur einhver vísað í trúverðugar rannsóknir sem staðfesta þá kenningu að aðeins sé um að ræða eðlilega og meinlausa vatnsgufuþéttingu?

[Emil Hannes Valgeirsson, 29.7.2011 kl. 10:51]

Gat skeð að þú værir að vísa í „chemtrails“ sem er dæmigerð samsæriskenning.

Ég kannast við staðhætti þarna á myndunum sem eru teknar við Ármúla. Stefna flugrákana eru allar nokkurnvegin í austur-vestur sem er eðlileg stefna miðað við millilandaflug.

Eins og Einar segir tengist líftími rákana gjarnan ýmsum veðurfræðilegum aðstæðum. Fallandi loftvog og vaxandi raki í háloftunum verða oft til þess að rákirnar eyðast ekki og því eru lífseigar þoturákir oft til merkis um að fljótlega muni þykkna upp og lægðarsvæði að nálgast. Á seinni mynd í fyrstu athugasemd má til dæmis sjá bliku eða klósiga í lofti. Ef þær hinsvegar eyðast strax má búast við heiðríkju áfram því gjarnan er þá hæðarhryggur að nálgast eða loftþrýstingur að hækka.

[Guðmundur Ásgeirsson, 30.7.2011 kl. 19:43]

Emil: Gat skeð að þú værir að vísa í „chemtrails“ sem er dæmigerð samsæriskenning.

Fyrirbærið er staðreynd, ekki kenning. Samsæri eru líka raunveruleg, hvað sem öllum kenningum líðum, annars væri varla þörf fyrir lög gegn þeim. Í hvert einasta skipti sem tveir eða fleiri einstaklingar eru grunaðir um að hafa lagt á ráðin um refsivert athæfi, eru slíkar grunsemdir samsæriskenning, allt þar til færðar hafa verið á hana sönnur. Stundum reynist fótur fyrir slíkum grunsemdum og stundum ekki. Það geta hinsvegar aldrei verið rök hvorki með eða á móti neinni kenningu að hún geri ráð fyrir samsæri, því ef svo væri þá mætti aldrei dæma fleiri en einn einstakling fyrir hvern glæp sem er framinn. Vissulega er til fullt af misgáfulegum kenningum, til dæmis jarðmiðjulíkanið sem kaþólska kirkjan studdi allt þar til nýverið, og stundum hafa jafnvel verið ritaðar á kostnað almennings þykkar og efnismiklar rannsóknarskýrslur sem innihalda ótrúlegustu samsæriskenningar. Ég hef hinsvegar fyrst og fremst áhuga á að leita skýringa, og helst þeirra sem byggja á staðreyndum.

Mig langar líka að spyrja þig að einu Emil. Hvað er það sem gerir samsæriskenningu dæmigerða? Ég hef heyrt og lesið kenningar um mörg samsæri um ævina, en ég hef ekki orðið var við að það sé eitthvað eitt sem einkennir stóran hluta þeirra og gerir hann þar með dæmigerðan, nema kannski að þær fjalla allar um samsæri...

Þó að þú hafir ekki látið það sleppa fram í fingurgómana þá ætla ég að leyfa mér að svara því sem þú virðist hafa haft í huga þegar þú skrifaðir athugasemdina: Ofsóknarbrjálæði er sjúkdómur þar sem alvarlegar ranghugmyndir um illan ásetning valda viðvarandi ótta (ég þekki svoleiðis fólk). Ef það er hinsvegar raunverulega verið að fylgjast með þér eða leggja á ráðin gegn þér eða þvíumlíkt, þá er það ekki ranghugmynd og áhyggjur af því eru þá fullkomlega eðlilega mannleg viðbrögð. Allmargir hafa gegnum tíðina verið stimplaðir sem ofsóknarbrjálaðir samsæriskenningasmiðir, en reynst eftir á að hyggja hafa haft hárrétt fyrir sér. Persónulega þá tel ég mig ágætlegan færan um að greina á milli staðreynda og kenninga, og að þekkja hvað stenst rök og hvað ekki. Ég kann líka að þekkja tilhneigingu þegar ég sé hana, og óháð því hvað eigi við í þessu ákveðna tilviki þá eru þær almennu tilhneigingar sem hvað mest er reynt að afneita í nútíma samfélagi þessar:

1. Stofnanir hafa frekar tilhneigingu til að ljúga en segja sannleikann. Stofnanir í þessum skilningi geta t.d. verið fyrirtæki eða stjórnvöld.
2. Stofnanir hafa tilhneigingu til að fela það sem þykir óþægilegt eða er talið að myndi valda uppnámi, því það er mun þægilegra en að ljúga sífellt.
3. Ef grunsemdir vakna og eru á rökum reistar, er tilhneiging stofnana að afneita staðreyndum og reyna svo að tala um eitthvað annað. Jafnvel veðrið...
4. Ekki er öll afneitun lygi, heldur er tilhneiging til þess að hægri höndin viti í raun ekki hvað sú vinstri aðhefst, og þannig verður yfirvarpið líka mun trúverðugra.

Afneitun staðreynda getur verið jafn skaðleg og ofsóknarbrjálæði. Hvorugt af þessu hrjáir mig meira en gengur og gerist, og það hef ég fengið staðfest með ýmsum hætti. Hinsvegar myndi dæmigerð stofnanhegðun flokkast sem siðblinda ef um væri að ræða einstakling, það er ekki kenning heldur niðurstaða vísindamanna.

Emil: Stefna flugrákana eru allar nokkurnvegin í austur-vestur sem er eðlileg stefna miðað við millilandaflug. 

Ef þú kíkir á myndbandið sem ég vísaði á sérðu þar flugrákir sem liggja þvers og kruss á eðlilegar millilandaflugleiðir og mynda einkennileg mynstur, nánast eins og teiknað hafi verið á himininn. Vissulega eru til ofsafengnar samsæriskenningar og ein þeirra er meira segja viðruð á síðunni sem inniheldur myndbandið. En sú kenning er ekki frá mér komin og ég held því hvergi fram að þetta geti ekki átt sér eðlilegar skýringar þó ég þekki þær ekki. Ég er aðeins að benda á að það sem sést á myndbandinu lítur einkennilega út, og svona furðuleg mynstur hef ég sjálfur sé oft og mörgum sinnum með eigin augum á undanförnum árum.

Veðurfræðilegu forsendurnar sem þú vísar til hljóta að hafa verið oft til staðar fyrir 20-30 árum síðan en þá voru þessi fyrirbæri hinsvegar óþekkt, á himninum sáust aldrei nema eðlilegar þotuslóðir sem eyðast upp jafnharðan og hverfa. Þær skýra ekki heldur tilvist fyrirbærisisins í sumum löndum frekar en öðrum, eða staðbundna aukningnu tiltekinna efna í svifryki. Raki í háloftunum útskýrir heldur ekki hvernig svona slóðir myndast í lágflugi eins og ég hef orðið vitni að. Það eru semsagt óþekktir breytiþættir, bæði í tíma og rúmi, sem veðursfarskenning þín nær ekki til. Hún er því jafn gölluð og margar aðrar kenningar sem ég hef heyrt um þetta fyrirbæri.

Mörgum spurningum er enn ósvarað, til dæmis þessari hérna:

• Hafa einhverjar trúverðugar rannsóknir staðfest að allar flugrákir séu einungis vegna eðlilegrar og meinlausrar rakaþéttingar í háloftunum?

Ef ekki þá er sú fullyrðing eins og hver önnur ósönnuð kenning sem stangast á við fyrirliggjandi sönnunargögn.

[Emil Hannes Valgeirsson, 31.7.2011 kl. 11:42]

Þetta er mikið svar hjá þér Guðmundur. Þú segir að chemtrails sé staðreynd, gott og vel úr því þú fullyrðir það. Hvað veit ég? En „Chemtrail conspiracy theory“ er líka til, allavega á Wikipedia þar sem heilmikið má lesa um fyrirbærið. http://en.wikipedia.org/wiki/Chemtrail_conspiracy_theory

Mér finnst hugmyndir margra sem fjalla um chemtrail hljóma sem mjög dæmigerð samsæriskenning en ætla þó að sleppa því að skilgreinina hvað sé dæmigerð samsæriskenning. Lífseigar þoturákir eru alls ekkert nýtt fyrirbæri og ég skil ekki hvernig þér dettur í hug að segja að fyrir 20-30 árum hafi aldrei sést nema eðlilegar þotulsóðir sem eyðast jafnharðan og hverfa. Það er bara allur gangur á því, sumar hverfa strax og aðrar ekki. Lífseigar þoturákir geta gefið ágætis vísbendingar um að veðrabrigði séu í nánd því þá er loftið nálægt því að vera rakamettað. Sumir halda hinsvegar að veðrabrigðin séu afleiðingar þotuflugsins sem skýrir kannski þær ranghugmyndir að menn séu að fljúga þotum með torkennilegum efnum til þess að breyta veðrinu í laumi eða eitthvað í þá áttina. Orsök og afleiðingu er semsagt snúið við. Hinsvegar og vissulega getur dregið fyrir sólu vegna mikillar flugráka á himni og kannski má finna dæmi um að slíkt hafi flýtt eitthvað fyrir veðrabreytingu en ef svo er þá trúi ég því að það sé einfaldlega bara alveg óvart.

[Hjalti Stefán Kristjánsson (IP-tala skráð) 1.8.2011 kl. 10:46]

Guðmundur. Ef Chemtrails er staðreynd, Hvar eru sannanirnar. Ég man ekki betur en að alla mína æfi hafi þoturákir verið mislengi að leysast upp