Eltingaleikurinn við lágmarksútbreiðslu hafíss í Norðurhöfum

Frá því í lok ágúst og fram í september byrjar sú þreytta umræða eða ættum við að segja tilgangslaust kapphlaup um það hvort útbreiðsla hafíss sé minni þetta árið en það síðasta.  Öllu heldur hvort lágmarkið frá  2007 verði nokkuð náð.

Af sama meiði er þessi frétt af ruv.is í morgun þar sem greint er frá árlegum straumhvörfunum þegar botninum er náð og lítt saltur sjórinn þarna norðurfrá tekur að frjósa á ný og ísmagnið að vaxa. Þá andvarpa sumir feginlega meðan aðrir bölva í hljóði.  Það er eins og þetta flatarmálskapphlaup sé orðinn einn allsherjarmælikvarði á áhrif loftslagsbreytinga á jörðinni.

Sveiflur frá ári til árs skipta engu. Kenningin um hlýnum af völdum aukningar gróðurhúsaáhrifa hefði  ekki fengið frekari staðfestu í mínum huga þó svo að lágmarksflatrmálið hefði í ár farið undir það sem það var þegar það var minnst síðsumar 2007. Kortið hér er frá íssíðu hákólans í Illinois, en þar er daglega lesið úr fjarkönnunargögnum.  

Það er svo ótalmargt sem hefur áhrif á flatarmál ísbreiðu á sumrin þegar hún er öll meira og minna að bráðna.  Vindar hafa mikil áhrif sem og hafstraumar.  Stundum síðsumars er ísinn pakkaður vegna á tilteknu svæði, en önnur er hann gisinn og útbreiddur um allt N-Íshaf.  Áætlun flatarmáls er næast tilgangslaus í því skyni að ætla magn hafíssins.  Rúmmál er mun betri mælikvarði.  Hafísinn er jú misþykkur og mest allur sá ís sem myndast yfir veturinn brotnar upp og bráðnar næsta sumar.  Sums staðar í Íshafinu er þetta líkt og með jöklana að bráðnun sumarsins nær ekki að vega upp á móti myndun vetrarins og þá verður til allt að 6 metra þykkur ís.  Hann er stundum kallaður fjölvetrungur til aðgreiningar frá vetrarræflinum. Miklu meira máli skiptir að fylgjast með afkomu hans og rýrnun, heldur en að eltast við útbreiðslu nýíssins.  Fjölvetrungurinn og þar með þykkasti ísinn er einkum að finna fyrir norðan og norðvestan Grænland.  Sum árin braggast hann vel en önnur verður hann fyrir miklum áföllum.  Bæði vegna bráðnunar, en ekki síður þegar vindar beina honum í Framsund og A-Grænlandsstraumurinn beinir honum suður með strönd Grænlands fram hjá Íslandi (oftast) og hannbráðnar síðan í rólegheitum við Hvarf eða jafnvel úti fyrir vesturströnd Grænlands.  Ístapið var þannig mjög mikið á árunum upp úr 1990 og fylgist að samfara háu gildi á norðuratlanshafsvísitölunni (NAO).  Athugið að þegar það gerist rýrnar ísmassinn vetrar- og vorlagi. Reyndar er ísflutingur áöllum tímum um Framsund mjög mikið á öllum tímum og tilefni alveg sérstakrar umfjöllunar. 

Þessi mynd sem félagarnir á loftslag.is birtu á dögunum segir kannski mesta sögu.  Hún sýnir áætlað rúmmál hafíssins á norðurslóðum í stað flatarmálsins.  Tek fram að áætlun um rúmtakið er háð talsverðri óvissu þar sem giska verður á stórum hluta á þykkt íssins út frá stopulum mælingum og óbeinum vísbendingum.  Engu að síður tala súlurnar sínu máli.  Fyrstu fimm árin samanborið við síðustu fimm segja allt sem segja þarf.  Lágmarks rúmtak hafíssins í lok sumars er mun minni þessi árin en hún var fyrir 30 árum.  Á því leikur enginn vafi.

Athugasemdir

[Vignir Björn (IP-tala skráð) 16.9.2011 kl. 11:29]

Hvernig mæla menn að einhverri nákvæmni rúmmál hafíssins. Það er nógu erfitt að meta flatarmálið, hvað þá rúmmálið??

Einnig finnst mér ótrúlegur munur á tölunum um útbreiðslu og rúmmáls, þ.e. munurinn á árunum 2008-9, og síðan 2010-2011, en flatarmálið þar er svipað. Síðan er 2007 náttúrulega kapítuli út af fyrir sig.

Síðan af hverju skoða menn ekki líka útbreiðslu íss á Suðurskautinu, en þar er hann frekar að aukast en hitt. Það svæði er líka miklu meira "relevant", þegar kemur að hækkun sjávar.

[Höskuldur Búi Jónsson, 16.9.2011 kl. 12:43]

Eitt af því sem menn nota til að mæla þykkt hafíssins eru gervihnettir, t.d. Cryosat 2 og tengja við mælingar á útbreiðslu. Auðvitað ekki nákvæmt upp á þúsundir rúmmetra, en við erum að tala um þúsundir rúmkílómetra.

Varðandi Suðurskautið - þá er hafísinn á Suðurskautinu ekki líklegur til að hafa áhrif á sjávarstöðubreytingar (ekkert frekar en hafís Norðurskautsins). Hins vegar þá hafa jökulbreiður (e. ice sheet) Suðurskautsins áhrif á sjávarstöðubreytingar og sú bráðnun hefur aukist til muna undanfarin ár.  

[Einar Sveinbjörnsson, 16.9.2011 kl. 12:55]

Snýst ekki endilega um hækkun sjávar Vignir, en hafísinn á norðurslóðum hefur engin áhrif þar á. Ísinn á Suðurskautinnu er að langmestu leyti jökulís, líkt og á Grænlandi.  Eitthvað vitanlega um hafís með ströndum Suðurskautslandsins.  Fjarkönnun kemur að ágætu gagni við mælingar á rúmmál íssins, þó þær verði aldrei alveg nákvæmar frekar en flatarmál ísbreiðunnar þegar farið er að losna um hann og komnar mikla vakir og spangir.  En samanburður á milli ára eða tímabila verður hins vegar afar trúverðugur.  Sérstakelga ef beitt er fleiri en einni ólíkri mæliaðferð.

En það er hins vegar rétt hjá Vigni að Suðurskautsísinn hefur ekki svarað auknum gróðurhúsaáhrifum á sama hátt og t.a.m. ísinn á Grænlandi sem hefur verið að rýrna á alla mælikvarða a.m.k. síðustu 20 ár. 

ESv

[Sveinn Atli Gunnarsson, 16.9.2011 kl. 13:01]

Vignir:

Bráðnun hafís á Norðurskautinu mun ekki hafa áhrif á sjávarstöðu.

En það er hægt að mæla þykkt á fleiri en einn veg, m.a. með rannsóknarleiðangrum á svæðið, svo og með gervihnöttum. Þannig að þrátt fyrir óvissu um nákvæmar tölur, þá er munurinn til staðar.

Geturðu vísað í eitthvað um að ís sé almennt að aukast á Suðurskautinu - ég hef ekki séð neitt um það, þannig að það er væntanlega rangfærsla hjá þér Vignir að ísinn sé "frekar að aukast en hitt", eins og þú velur að orða það Vignir, sjá nánar Hreyfingar jökulbreiðunnar á Suðurskautinu kortlagðar í fyrsta skipti

Þess má þó geta að hafísinn á Suðurskautinu hagar sér allt öðruvísi en hafísinn á Norðurskautinu, enda hverfur hafísinn í kringum Suðurskautið nánast alveg á sumrin en breiðir aftur úr sér á veturna - þannig að það er ekki hægt að bera það beint saman.

[Ágúst H Bjarnason, 16.9.2011 kl. 13:20]

Ég minni áhugasama á ágæta síðu þar sem sjá má flesta hafís-útbreiðsluferla, sem hinar ýmsu stofnanir gefa út, í rauntíma. Samkvæmt mælingum, ekki líkönum.

Þar má sjá hver staðan er raunverulega í dag og hvort fréttir í fjölmiðlum séu alveg réttar.  Stundum eru menn að deila um keisarans skegg, finnst mér að minnsta kosti.

Sea Ice Page.

Aðeins út fyrir umræðuefnið: Breyting á lofthita síðastliðin 150 ár er ekki mikil. Hitinn hefur hækkað úr svo sem 288,0° Kelvin í 288,8° Kelvin sem segir okkur hve lofthiti reikistjörnu okkar er ótrúlega stöðugur.  Þetta er ekki mikil breyting, en nú er ég víst búinn að hætta mér út á mjög hálan ís :-)   Mér finnst þetta samt sem áður vers skrambi gott hjá náttúrunni að halda meðalhitanum innan þessara marka.

[Höskuldur Búi Jónsson, 16.9.2011 kl. 13:46]

  Ágúst - þessi litla breyting hingað til virðist nú vera að hafa mikil áhrif á jörðina, lífríki þess og okkur menn þar á meðal. Í því samhengi verður að minnast á að hæfi jarðarinnar til að viðhalda lífi er innan lítils ramma á Kelvin kvarðanum og því er 0,8° hækkun í raun mikil (prósentulega séð) sérstaklega ef tekið er mið af því að þetta mun bara halda áfram -  þannig að svona útúrsnúningar eru bara kjánalegir.  

[Sveinn Atli Gunnarsson, 16.9.2011 kl. 13:46]

Ágúst:

Að benda á afneitunarsíðunna WattsUpWithThat varðandi efni um loftslagsmál er að hætta sér út á hálan ís Ágúst - ég hef bent þér á það nokkrum sinnum ;)

Það að gera lítið úr vandanum með því að koma með einhvern fyrirslátt um að 0,8°C sé bara voðalega lítið og það sé bara á einhvern hátt í lagi að halda áfram losun CO2 án þess að huga að því meira er mjög óvandaður málflutningur að mínu mati Ágúst. Þessa hækkun hitastigs má að mestu leiti rekja til aukningar CO2 í andrúmsloftinu og þessi hækkun hitastigs er mikil, þegar tekið er tillit til tíma og þess að þetta er meðalhitastig á jörðinni allri en ekki í garðinum heima hjá þér. Það er því bein rangfærsla að orða það svo að þetta sé ótrúlega stöðugur hiti Ágúst...

[Ágúst H Bjarnason, 16.9.2011 kl. 15:18]

Ég sé að ég hef haft rétt fyrir mér varðandi hála ísinn :-)

En varðandi hinn ágæta bloggara og veðurfræðing Antony Watts sem heldur úti vefsíðunni Watts Up With That  sem jafnvel hefur fengið viðurkenninguna Best Science Weblog 2011, þá er rétt að vara lesendur síðunnar við honum. Hann er nefnilega loftslagstrúleysingi með meiru og mikill efasemdarmaður. Gæti verið varasamt fyrir viðkvæmar sálir að gægjast inn á vefsíðu hans.

Það er þó alveg óhætt að opna Sea Ice Page.  Þar eru eingöngu beinar tengingar við virtar stofnanir, þar sem ný gröf birtast alveg sjálfvirkt án þess að Antony setji fingraför sín þar á. Ekki heldur nein komment frá hans trúlausa sálartetri.  Sem sagt, sárasaklaust.

Varúð: Viðkvæmir skyldu þó ekki lesa aðalsíðu hans og alls ekki spaugið mikla varðandi   Albert Arnold Gore frá því gær, því menn gætu fengið í magann af hlátri við að skoða skopmyndir Josh þar. Stórvarasamt :-)   

You have been warned!

-

0,8° eru aðeins 0,28% af 288° (K). Og svo er helmingurinn af völdum náttúrunnar, kannski hinn helmingurinn með okkar hjálp.
Pínulítið, næstum óvera ;-)

Góða helgi

 

[Sveinn Atli Gunnarsson, 16.9.2011 kl. 15:32]

Þú velur að misskilja Höska algerlega Ágúst, svo sem ekkert nýtt í því... Hann svarar þessum útúrsnúningum þínum varðandi hlutfallið við tækifæri. Smá vísbending - Höski var að ræða um þann hluta hitastigs sem er hagstæður lífi eins og við þekkjum það og það er langt frá því að vera hægt að reikna það eins og þú velur að gera Ágúst...

Heilbrigðar efasemdir eru gagnlegar og nauðsynlegar þeim sem vilja skoða til að mynda vísindi, en heilbrigðar efasemdir eru þó ekki það orð sem kemur upp í hugann varðandi Watts. Kjánalegir brandarar um Al Gore eru t.d. bara kjánaskapur, sem vonandi skemmtir rétta hópnum - og ekkert annað... En þessi afneitun á loftslagsvísindum sem fer fram hjá Anthony Watts er svo afgerandi að það er ekki hægt að líkja því við heilbrigðar efasemdir - hvað sem segja má um hvaða gögn hann velur að hafa á síðunni sinni og á hvaða máta hann gerir það... Anthony Watts stundar það að afneita loftslagsvísindum og það er nauðsynlegt að benda á það, merkilegt hversu viðkvæmir reglurlegir lesendur hans eru varðandi það ;)

Það er hægt að vinna þessi vinsældar verðlaun sem heita Best Science Weblog 2011 með því að safna fólki til að kjósa - segir ekkert um gæði síðunnar hjá Watts - enda hrein vinsældarkosning sem ekkert hefur með gæði að gera...

[Höskuldur Búi Jónsson, 16.9.2011 kl. 15:49]

Ágúst: 

Tek undir orð Sveins og vil bæta við að Antony Watts er ekki efasemdamaður (og ekki heldur veðurfræðingur - hann hefur samt unnið sem þulur á veðurfréttastofu :)

En já, Sveinn var búinn að útskýra að einhverju leiti hvað ég var að meina með hitastigi hagstæðu lífi. En við getum líka spurt okkur - á hvaða hitabili er hitinn hagstæður nútímamönnum.

Akuryrkja byrjaði fyrir nokkrum þúsund árum - talið er að hitastig þá hafi verið svipað og nú (segjum samt 0,2°C hærra hnattrænt - til öryggis). Mesti kuldi sem orðið hefur var fyrir sirka 150 árum, en þá var hitastig eins og þú bentir á um 0,8°C lægra en nú.

Semsagt - sveiflan sem nútímamaðurinn hefur upplifað er á bilinu um 1,0°C. Hitastigið má því ekki breytast mikið til að við hverfum úr þægindunum sem við erum vön. Ef áfram heldur sem horfir - þá gæti hitastig hækkað um 2-6°C (sirka) á þessari öld.

Hversu vel mun það takast hjá okkur að aðlagast því?

[Höskuldur Búi Jónsson, 16.9.2011 kl. 16:09]

P.S. Eitt að auki. 

Ágúst, ef þú ferð í heitapott sem er um 313 K og eykur síðan hitann um 1% - heldurðu að þér myndi líða vel?

(313 K er 40°C og 1% að auki þýðir 316,13 K sem er 43,13°C) 

[Ágúst H Bjarnason, 17.9.2011 kl. 07:42]

Það er alltaf gaman að skauta á hálum ís, sérstaklega þegar þið góðvinir mínir eruð nærri 

[Ágúst H Bjarnason, 17.9.2011 kl. 08:57]

Að gamni og kæruleysi slepptu, þá leyfi ég mér að vísa á grein um hafísinn frá því í gær:

Arctic ice refreezing after falling short of 2007 record.
September 16, 2011

By Joseph D’Aleo, CCM, AMS Fellow

--- --- ---

Gervihnattamælingar ná aðeins aftur til ársins 1979, en það getur verið fróðlegt að skyggnast lengra aftur í tímann:

Observed sea ice extent in the Russian Arctic, 1933–2006
Andrew R. Mahoney, National Snow and Ice Data Center, University of Colorado, Boulder, Colorado, USA

Roger G. Barry, National Snow and Ice Data Center, University of Colorado, Boulder, Colorado, USA

Vasily Smolyanitsky, Arctic and Antarctic Research Institute, St. Petersburg, Russia

Florence Fetterer, National Snow and Ice Data Center, University of Colorado, Boulder, Colorado, USA

"We present a time series of sea ice extent in the Russian Arctic based on observational sea ice charts compiled by the Arctic and Antarctic Research Institute (AARI). These charts are perhaps the oldest operational sea ice data in existence and show that sea ice extent in the Russian Arctic has generally decreased since the beginning of the chart series in 1933...."


http://europa.agu.org/?view=article&uri=/journals/jc/jc0811/2008JC004830/2008JC004830.xml

Greinina má nálgast sem pdf hér:

http://seaice.alaska.edu/gi/publications/mahoney/Mahoney_2008_JGR_20thC_RSI.pdf

[Sigurður Þór Guðjónsson, 17.9.2011 kl. 11:08]

Ekki þori ég fyrir mitt litla líf að segja aukatekið orð um landsins forna fjanda nema hvað mikið lifandis skelfingar ósköp er gott að losna við hann! 

[Sveinn Atli Gunnarsson, 17.9.2011 kl. 22:05]

Ágúst - fróðlegt að sjá hvernig þú finnur upp hvern afneitunarsinnan á eftir öðrum til að vísa í (hann skrifar líka á WUWT þessi)... Þó það geti verið fróðlegt að lesa hvernig þeir búa til einhvern persónulegan "sannleik" sem þið fastir lesendur WUWT lepjið upp eftir þeim gagnrýnislaust...þá á þeirra "sannleikur" ekkert með einhverja vísindalega nálgun að gera. Mér fannst þessi setning nú næstum kómísk, enda bara bull sem ekki er stutt neinum gögnum:

The arctic temperatures and arctic ice extent varies in a very predictable 60-70 year cycle that relates to ocean cycles which are likely driven by solar changes.

Ætli það sé ekki mikið meira en 60-70 ár síðan hafísinn þarna náði núverandi magni og þetta er því bara beinlínis lygi í karlinum að þetta séu bara  einhverjar mjög fyrirsjáanlegar sveiflur sem stjórna þessu...

En það mun væntanlega ekki breytast að Ágúst mun halda áfram að vísa í einhverja sem afneita vísindalegum aðferðum með m.a. persónulegum fullyrðingum...enda fátt annað að gera þegar ekkert í vísindaheiminum styður fullyrðingar hans. Merkilegt þó hvernig þeir sérvelja aðrar persónulegar fullyrðingar til að styðja mál sitt og einhverjar  - en jæja, svona er þetta hjá þeim sem afneita vísindalegum aðferðum Ágúst... En þó eru þeir duglegir að dulbúa hlutina í einhverja vísindalegar umbúðir til að glepja lesendurnar.

Á eftirfarandi gröfum má m.a. sjá hversu mikil útbreiðsla hafíss hafi verið fyrir 1979 þegar gervihnattamælingar hófust (það voru að sjálfsögðu gerðar mælingar fyrir þann tíma - þó ekki hafi verið gervihnettir og þar með er hægt að áætla útbreiðsluna fyrir tíma gervihnatta):

Ekki kem ég auga á þessa mjög fyrirsjáanlegu sveiflur sem D'Aleo fullyrðir um...en þú Ágúst?

[Sveinn Atli Gunnarsson, 17.9.2011 kl. 22:41]

Smá viðbót - Ég rakst á ansi góða grein þar sem ein hlið málatilbúnaðar D'Aleo er hrakinn - enda bara um að ræða sérvöld gögn sem eiga að sýna fram á einhvern handvalin "sannleik" sem ekki er til staðar annars staðar en hjá gagnrýnislausum lesendum WUWT og þeim sem þar skrifa, en alla vega hér er greinin, Cold Cherries from Joe D’Aleo Með orðalaginu Cherries er verið að vísa í það að D'Aleo notar handvalin gögn til að búa til sinn eigin "sannleika" (e. Cherry Picking). Þarna má einnig lesa eftirfarandi gullmola um lygar D'Aleo:

The misinformation about Arctic regional temperature is only one of the misleading, cherry-picked red herrings in D’Aleo’s post. But that’s what we expect from him: misiniformation. He’s good at that, because, as they say, practice makes perfect.

Já hann virðist góður í því að sá vafa í gagnrýnislausa huga lesenda WUWT - ekki vilt þú teljast tilheyra þeim hópi Ágúst?

[Sveinn Atli Gunnarsson, 17.9.2011 kl. 22:43]

Þarna vantar tengilinn í greinina, eitthvað vesen með Chrome og IE-tab - sjá slóðina http://tamino.wordpress.com/2011/09/17/cold-cherries-from-joe-daleo/

[Sveinn Atli Gunnarsson, 17.9.2011 kl. 23:16]

Smá viðbót í viðbót um lygar D'Aleo. Ég var varla búinn að benda á þetta rugl með mjög fyrirsjáanlegar sveiflur hafíss sem D'Aleo fullyrðir um, en að Tamino skrifar mjög fína grein um það, þar sem hann hrekur þann punkt gjörsamlega, sjá More Cherry Ice From Joe D'Aleo; http://tamino.wordpress.com/2011/09/17/more-cherry-ice-from-joe-daleo/

Þarna kemur m.a. eftirfarandi fram, sem er alveg á svipuðum nótum og ég settti fram hér að ofan:

Perhaps Joe D’Aleo actually believes in the “very predictable 60-70 year cycle” which isn’t supported by any evidence. Maybe he truly believes that the Brits, Americans, Canadians, Norwegians, and Danes are all so incompetent that prior to the satellite era they managed to see twice as much Arctic sea ice as was really present during the Arctic summer. Who knows, maybe he even believes the fake Arctic regional temperature we discussed previously?

Jæja, ekki batnar þetta hjá D'Aleo Ágúst - viltu enn vera í þessum gagnrýnislausa hópi sem lepur upp svona bull..? Alla vega stendur ekki steinn yfir steini í þessum lygum D'Aleo - það sér hver maður, sem það vill sjá...

[Vignir Björn (IP-tala skráð) 17.9.2011 kl. 23:30]

Það er skemmtilegra en maður hélt að fylgjast með umræðu um loftslagið!!

Ég fræddist töluvert um hvernig menn mæla rúmmál norður íssins. Reyndar skil ég ekki ennþá þennan ótrúlega mun á rúmmáli íssins og flatarmáli 2007-8,og síðan 2011. Þetta er ótrúlega mikill munur. Segir kannski mikið um mæliaðferðirnar, og hversu menn verða að vera vel heima í þeim til að álykta eitthvað mikið.

Varðandi ísinn á suðurskautinu, þá er það sérstakt að ísinn í kringum landið getur verið að aukast á meðan ísinn á landinu minnkar. Ekki alveg að skilja það.

...Eflaust finna menn einhverja góða skýringu á því ;-)....ég er ekki að djóka, en kannski skil ég þetta bara ekki ;-)

Reyndar athyglisvert um hitann, og aukningu hans. Reyndar líka athyglisvert hve menn reyna af öllum mætti að gera lítið úr þeim sem eru að gera lítið úr hitaaukingunni.

Hef aldrei skilið af hverju þetta mál er svona rosalega heitt. Það er eins og menn hafi gleymt gömlu góðu aðferðum rökræðunnar!!

[Sveinn Atli Gunnarsson, 18.9.2011 kl. 00:09]

Það er alltaf dáldið erfitt að rökræða við þá sem ekki nota staðreyndir, heldur sérvelja gögn sem passa við lygina - eins og D'Aleo velur að gera. Það er í lagi að benda á þá staðreynd að ekki stendur steinn yfir steini í "rökræðum" (t.d. D'Aleo) þar sem staðreyndir virðast í hans augum vera einhverjir færanlegir hlutir. Þ.a.l. getur það svo sem litið þannig út að ég sé að gera lítið úr D'Aleo eða Ágústi, en það eru í raun þeirra eigin "rök" sem eyðileggja fyrir þeim - ég leyfi mér þó að benda á rökvillurnar og er óhræddur við það.

[Vignir Björn (IP-tala skráð) 18.9.2011 kl. 00:45]

Þannig að allt sem setur spurningamerki við loftslaghlýnun "af mannavöldum" er meira og minna afgreitt sem "rökræða sem ekki notar staðreyndir"....

.....já og lygi...ég ætla ekki að segja hvor hafi "rétt" fyrir sér, en ja, hvað getur maður sagt??

[Sveinn Atli Gunnarsson, 18.9.2011 kl. 11:02]

Vignir Björn - þú ferð alveg að ná þessu.

En er ekki bara spurningin að kalla bara hlutina réttum nöfnum? Það væri hægt að orða það einnig þannig að D'Aleo hafi bara ekki kunnað til verka og verið með rangfærslur vegna þess að hann ruglaðist eitthvað þegar byrjaði með fullyrðingar sínar - en þegar menn eru með svona rangfærslur trekk í trekk, þá getur manni ekki grunað annað en að um lygi sé að ræða. Reyndar tel ég ekki að allt sem setur spurningamerki við loftslagshlýnun sé lygi eða vitleysa - það er þín túlkun Vignir. En þegar um er að ræða svona mikið af gögnum sem sýna sömu niðurstöðu, sjá t.d. Fingrafar mannkynsins á hnattrænu hlýnunina þá er erfitt að horfa fram hjá þeim staðreyndum. Þegar svo fullyrðingar "efasemdamanna" byggjast m.a. á svona rangfærslum (lygum) eins og t.d. D'Aleo (og Ágúst vísar til), þá spyr maður sjálfan hvað búi að baki - ekki hefur það alla vega neitt að gera með vísindalega nálgun.

Það er þó merkilegt í sjálfu sér að ef maður dirfist að benda á vitleysuna (eins og t.d. í tilvísun Ágústar) þá virðist maður þurfa að verja sjálfan sig... Hvernig væri nú að þið skoðuðuð gögnin með gagnrýnum huga á báða vegu Vignir - ekki aðeins að öll loftslagsvísindin hljóti að vera bull af því að einhverjir fullyrða út og suður um hluti sem ekki standast skoðun. Það er það sem er að "rökfærslu" "efasemdamanna" yfirleitt - þær standast ekki skoðun...  En það stöðvar þó ekki "efasemdamenn" í því að koma upp með hverja rangfærsluna eftir aðra og það eru einhverjir til sem lepja það upp eins og einhvern "heilagan sannleika"... 

Mig langar að benda á eftirfarandi færslur varðandi mótsagnarkenndar röksemdir, Mótsagnarkennt eðli röksemda “efasemdamanna” um hnattræna hlýnun og svo Rökleysur loftslagsumræðunnar, þar sem eftirfarandi kemur m.a. fram:

Yfirlýst efahyggja er vinsæl vafans aðferð til að grafa undan vísindunum. Það virðist vera einhverskonar markmið loftslagsefahyggjunnar að snúa varfærni hinnar vísindalegu orðræðu gegn sjálfri sér. Kenning verður, að mati efahyggjunnar seint eða aldrei fyllilega sönnuð. Þar af leiðandi má nánast engu halda fram og alltaf verður réttlætanlegt að efast um allt. Á sama tíma er reynt að setja fram nýjar kenningar sem eiga út frá mjög einhliða rökum að fella viðteknar vísindaniðurstöður. Það virðist vera sem efahyggjumenn séu að bíða eftir næsta Kepler eða Einstein eða Galíleó, vísindamanninum sem snýr loftslagsfræðunum á hvolf og setur allt í sitt rétta samhengi, sem væntanlega mun þá smellpassa við málsstað og heimssýn efahyggjunnar. Þeir hafa þó ekki getað sýnt fram á að niðurstöður þeirra haldi vísindalega, þó vissulega hafi þeir reynt.

Það er ekkert nýtt í þessari efahyggju, en alltaf dúkkar hún upp með stuðningi einhverra sem hafa yfirleitt ekki haft fyrir því að kynna sér málin ýkja vel... En alla vega, Vignir, ef þú hefur áhuga á að kynna þér málin aðeins áður en þú fullyrðir um loftslagsvísindin aftur, þá langar mig að benda t.d. á eftirfarandi,

• Kenningin þar sem m.a. er farið yfir söguna og grunnatriðin
• Mýtur - þar sem farið er í gegnum margar af þeim venjubundnu mýtum sem koma upp í umræðunni m.a. :
• Hin sí vinsæla mýta Er hafís Norðurskautsins að jafna sig?

Gangi þér vel Vignir að setja þig örlítið inn í málin Vignir... Ágúst gæti líka haft gott af að rifja þetta aðeins upp og lesa meira en bara fullyrðingar af afneitunarsíðunni WUWT.

[Ágúst H Bjarnason, 18.9.2011 kl. 11:22]

Ég er dauðhræddur um að hafísinn hverfi alveg þegar ég sé hitann í umræðunum hér

Mér er skemmt...

[Sveinn Atli Gunnarsson, 18.9.2011 kl. 14:24]

Ágúst:

Þér ætti ekki að vera skemmt Ágúst - að vera bent á rökvillur (lygar?) í tilvísunum þínum. Þú ættir í raun að skammast þín fyrir að skoða þetta ekki betur en að sjá ekki augljósar villur í þessum málatilbúnaði sem þú vísar í...

En kannski er bara betra fyrir þig að brosa út í annað og afneita lyginni

[Sveinn Atli Gunnarsson, 18.9.2011 kl. 14:35]

PS. Það þarf ekki að vera mikill "hiti" í mönnum, þó þeir velji að benda ákveðið og yfirvegað á villur (lygar?) í málatilbúnaði þeim er þú vísaðir í Ágúst - Þannig að það er bara þín túlkun á umræðunni - kannski af því að þú hefur ekki nein svör varðandi villur D'Aleo á reiðum höndum

[Emil Hannes Valgeirsson, 18.9.2011 kl. 15:25]

Til velgja aðeins umræðuna þá segi ég þetta: Það hafa vissulega verið 60-70 ára sveiflur í hitafari við Norður-Íshaf síðustu 100-150 ár rétt eins og víðast á Norðurhveli. Það var hlýtt á árunum 1930-1950 og svo hefur verið MJÖG hlýtt frá 1990 til okkar tíma. Kalt var hinsvegar á árunum ca. 1960-1980 (meðal annars hafísár á Íslandi). Á fyrra hlýindaskeiði 20. aldar var hafísinn á norðurhveli þó meiri en í dag og hefur væntanlega aukist eitthvað á kaldari árunum í kringum 1960-1980. Hafa verður líka í huga varðandi ísmagn að norðurhvelið var nýkomið út úr litlu ísöldinni á hlýindaskeiðinu 1930-1950. 60-70 ára sveiflurnar þurfa ekki að vera alveg út í hött þegar kemur að hita en þær eru ekki eins eindregnar þegar kemur að hafísmagni, og það er nokkuð öruggt að hafísinn er minni nú en nokkurntíma á 19. öld. Hvað þetta segir um næstu áratugi er spurning. Eitthvað bakslag finnst mér ekki útilokað ef þessar sveiflur eru staðreynd.

Sjá hitalínurit fyrir Norður-heimskautssvæðið:
http://maps.grida.no/go/graphic/trends-in-arctic-temperature-1880-2006

[Sveinn Atli Gunnarsson, 18.9.2011 kl. 17:22]

Emil, það er ekkert sem styður þá fullyrðingu að það séu mjög fyrirsjánlegar sveiflur í útbreiðslu hafís (60-70 ár) - ef svo væri þá myndum við sjá það í gögnunum. Það er heldur ekki hægt að fullyrða um slíkar sveiflur, þó svo það hafi mögulega orðið ein "sveifla". En ég skil vangavelturnar hjá þér um þessa einu sjáanlegu sveiflu sem um ræðir. Eins og þú þekkir vel Emil, þá eru mjög sterkar vísindalegar vísbendingar varðandi það að hitastig fari hækkandi í dag vegna aukningu gróðurhúsalofttegunda - og í hvert skipti sem ákveðnir "efasemdamenn" tjá sig um þessi mál, þá er það oft í formi fullyrðinga sem ekki standast skoðun - WUWT er mjög gott dæmi um síðu sem stundar þess háttar fullyrðingar... Ef maður skoðar neðra grafið í athugasemd 15, þá sér maður t.d. ekki þá sveiflu sem D'Aleo staðhæfir að sé mjög fyrirsjáanleg...ekki einu sinni þegar litið er til baka...

En eins og þú nefnir þá eru nokkuð öruggt að hafísinn er nú minni en nokkurntíma á 19. öld og 20. öld - og þó við færum lengra aftur.

[Höskuldur Búi Jónsson, 18.9.2011 kl. 18:31]

Mig grunar að þessar náttúrulegar séu of litlar til að við tökum eftir þeim - samanborið við vegna hlýnunar af mannavöldum.

[Ágúst H Bjarnason, 18.9.2011 kl. 21:16]

Jæja, ekki er að sjá að þessar heitu umræður hér hafi haft áhrif til bráðnunar hafíssins.  Takið eftir því að rauði ferillinn stefnir nánast lóðbeint uppávið í augnablikinu.

 

 

 http://arctic-roos.org/observations/satellite-data/sea-ice/ice-area-and-extent-in-arctic

Sjálfsagt merkir þetta ekki neitt sérstakt og jafnar sig innan skamms. Kannski einhver náttúruleg sveifla, etv. bara vindurinn...

Ástæðan fyrir þessum sveiflum undanfarin ár er örugglega ekki einföld og ekki hægt að kenna einhverju sérstöku um. Ný grein um málið er í prentun í  Bulletin of the American Meteorological Society og nefnist “Recent changes in arctic multi-year sea ice coverage and likely causes.”  Greinin er eftir Igor V. Polyakov, Ronald Kwok, og John E. Walsh.

Greinina má nálgast hér sem "preliminary manuscript". 

Í niðurstöðum greinarinnar stendur:

This article addresses probable causes of the observed reduction of the Arctic Ocean’s coverage of MYI [multi-year ice] over that past decade. There is evidence of the increasingly important role  of atmospheric thermodynamic forcing in shaping recent changes of the Arctic MYI. In addition to direct MYI melt due to high-latitude warming, the impact of enhanced upper- ocean solar heating through numerous leads in decaying Arctic ice cover and consequent ice bottom melting has resulted in an accelerated rate of sea-ice retreat via a positive ice-albedo feedback mechanism. The pan-Arctic role of this feedback is yet to be quantified. Analysis of satellite ice motion suggests that the role of ice export through straits connecting the Arctic Ocean with sub-polar basins may be elusive. This situation probably differs from the  situation that existed in the early to mid-1990s, when enhanced ice export through Fram  Strait was caused by anomalous winds associated with the positive Arctic Oscillation phase.  The possible long-lasting impact of anomalous winds such as those in 2004–05 or 2007  (especially when superimposed on a warming trend) on the state of MYI should not be ruled  out. An intriguing feature of the scenario described here is the potential contribution of  oceanic thermodynamic forcing to the recent changes of the high-latitude MYI coverage.  Available observations suggest a thermodynamic coupling between the heat of the ocean  interior and the sea ice. In the Canadian Basin, the impact of Pacific water warmth has been  recently documented. While vertical AW [Atlantic Water] heat fluxes are negligible in the Canadian Basin, turbulent mixing may be strong enough in the western Nansen Basin to produce a sizable  effect of AW heat on sea ice. In the eastern Eurasian Basin, double diffusion provides an  important alternative to weak turbulent mixing for upward AW heat transport. However, this contribution to sea-ice loss remains uncertain pending new field experiments that will provide estimates of upward AW heat fluxes.

The fact that the rate of MYI recovery observed in recent years shows a delay relative to thermodynamic forcing indicates that MYI is resistant to recovery. However, the relative roles of dynamic and thermodynamic factors in recent changes of the Arctic MYI cover remains to be determined. Quantifying these roles is a high priority if we are to develop reliable forecasts of the future state of Arctic ice coverage.

Sem sagt, nokkuð snúið...

---

 Því miður ná mælingar á hafís með gervihnöttum ekki langt aftur í tímann.  Fyrir nokkru rakst ég á grein á vef háskólans í Alaska sem nefnist "Observed sea ice extent in the Russian Arctic, 1933-2006".  Greinina má nálgast sem pdf hér.   Sjá einnig hér.

Inngangur greinarinnar:

 We present a time series of sea ice extent in the Russian Arctic based on observational sea ice charts compiled by the Arctic and Antarctic Research Institute (AARI). These charts are perhaps the oldest operational sea ice data in existence and show that sea ice extent in the Russian Arctic has generally decreased since the beginning of the chart series in 1933. This retreat has not been continuous, however. For the Russian Arctic as a whole in summer, there have been two periods of retreat separated by a partial recovery between the mid‐1950s and mid‐1980s. The AARI charts, combined with air temperature records, suggest that the retreat in recent decades is pan‐Arctic and year‐round in some regions, whereas the early twentieth century retreat was only observed in summer in the Russian Arctic. The AARI ice charts indicate that a significant transition occurred in the Russian Arctic in the mid‐1980s, when its sea ice cover began to retreat along with that of the rest of the Arctic. Summertime sea ice extents derived from the AARI data set agree with those derived from passive microwave, including the Hadley Centre's global sea ice coverage and sea surface temperature (HadISST) data set. The HadISST results do not indicate the 1980s transition or the partial recovery that took place before it. The AARI charts therefore add significantly to our understanding of the variability of Arctic sea ice over the last 8 decades, and we recommend their inclusion in future historical data sets of Arctic sea ice.

Gaman væri að vita með nokkurri vissu hver útbreiðsla hafíssins var um miðja síðustu öld og fyrir árþúsundi. Það er væntanlega erfitt að finna óyggjandi svar víð því.  Umfjöllun um hafís má sjá neðst á þessari síðu alllangt aftur í tíma.

[Sveinn Atli Gunnarsson, 18.9.2011 kl. 21:31]

Ágúst - þú ætlar ekkert að bera í bætifláka fyrir D'Aleo..? Nei enda ekki hægt...

En greinin sem þú vísar í hjá Igor V. Polyakov o.fl. er góð grein eins og ég best fæ séð. Eins og ég kom að áður, þá getum við ekki bætt úr því að gervihnattamælingar ná ekki lengra, en það eru þó til mælingar fyrir tíma gervihnatta sem eru nothæfar og gefa okkur góða vísbendingu um hvernig ástandið er núna miðað við áður. En að biðja um óyggjandi svar við því er óskhyggja...

[Ágúst H Bjarnason, 19.9.2011 kl. 13:10]

Ég er hvorki að lasta né lofa þennan  D'Aleo. Þekki hann ekki. Sjálfsagt ágætis maður. Örugglega ekkert verri en við.   Það er samt ómetanlegt að allar skoðanir komi fram, og allar hliðar málsins skoðaðar. Á þann hátt verða framfarir í vísindunum. Maður á aldrei að einblína á eina hlið málsins, heldur skoða allar hliðar, hversu ólíklegar þær kunna að virðast við fyrstu sýn.   Hafi maður áhuga og ánægju af þessum málum, þá gerir maður það.   

"Mér er skemmt" skrifaði ég einhvers staðar hér fyrir ofan, en það er auðvitað vegna þess að ég hef ánægju af því að fylgjast með duttlungum náttúrunnar.  Í sjálfu sér hef ég litar áhyggjur af því þó hafísútbreiðslan fari minnkandi, en hefði trúlega áhyggjur færi hún vaxandi, ég tala nú ekki um ef landsins forni frændi fær að koma í heimsókn.  Þá færi gamanið að kárna...   

Auðvitað eigum við að reyna að grennlast fyrir um hverni ástandið var á árum áður. Það er enginn að biðja um óyggjandi svar þó skrifa sé "Það er væntanlega erfitt að finna óyggjandi svar víð því".   Því skil ég ekki setninguna "En að biðja um óyggjandi svar við því er óskhyggja...". Kannski bað einhver annar en ég um það.

 
"Að fortíð skal hyggja, ef frumlegt skal byggja, án fræðslu þess liðna sjest ei hvað er nýtt..." segir í Aldamótaljóði Einars Benidiktssonar. Það á ekki síður við í dag en fyrir rúmum hundrað árum. 

                                 Takk fyrir mig.

[Sveinn Atli Gunnarsson, 19.9.2011 kl. 13:43]

Ágúst, það þarf að vera eitthvað á bak við "hliðarnar" - "hlið" án innihalds er ekki vænlegt til að verða til framfara í vísindum, eins og tilfellið er með Joe D'Aleo (http://sourcewatch.org/index.php?title=Joe_D%E2%80%99Aleo), sem virðist vera flæktur í net "think tanks" sem stunda það að afneita loftslagsvísindum og þú ert duglegur að vísa í (eins og t.d. WUWT - sjá http://sourcewatch.org/index.php?title=Anthony_Watts og fleiri).

Vísindamenn eru mjög meðvitaðir um það að það sé mikilvægt að grennslast fyrir um ástandið áður fyrr í vinnu sinni - hvað sem líður einhverjum innihaldslausum tilraunum til að sá vafa um það Ágúst.

En mér þykir þú fljótur til að afneita D'Aleo - hann tók nú þátt í að skrifa um eitt af þínum uppáhalds efnum á sínum tíma, með vini sínum Anthony Watts - hérna má lesa um hvernig þeir fóru út af sporinu í því máli - Afhverju eru færri veðurstöðvar og hver eru áhrif þess?