Enn herðir á frostinu

Nú í kvöld (mánudag 5. des) sé ég að frostið hefur náð nýjum lægðum í þessu kasti sem nú gengur yfir.  Í Svartárkoti í Bárðardal hefur það farið lægst í 24,1°C.  Kuldinn á mjög sennilega eftir að verða meiri í nótt og fyrramálið til landsins norðaustan- og austantil.  Kannski þetta 28 til 30 stig á að giska þar sem frostið verður mest.  Ótruflaður meginlandshjúpur verður að leggjast yfir þar sem útgeislun er mikil.  Þar skiptir sjálfur kuldinn í loftmassanum kannski minnstu.  Frekar útgeislun yfirborðs, snjóhula og ekki minnst lognið eða hægviðrið.

Veðurkortið frá Veðurstofunni kl. 20 í kvöld gefur ágæta mynd.  Á  meðan Torfur í Eyjafjarðarsveit eru með um -20°C er ekki nema -4°C á Mánárbakka á Tjörnesi.  Vindur þar er N-stæður.  Segja má að lofmassahitinn þar sé "réttur" að því leyti að þar er um hinn raunverulega hita að ræða.  Að vísu er varmastreymið frá hafinu mjög mikið þegar svo háttar til og frostið á Mánarbakka því líklega heldur minna en ef varmastreymið væri lítið sem ekkert. 

Meginlandsáhrifin til landsins eru tvíþætt.  Í fyrsta lagi nær "varminn" úti við sjóinn ekki svo langt inn til landsins á meðan vindur er svo hægur sem raun ber vitni.  Útgeislun er ráðandi og djúpt hitahvarf myndast til landsins og snævi hulið yfirborðið eykur þar á. Kólnar bara og kólnar við jörð svo fremi vindur blandar ekki loftlögum.  Í þriðja lagi má kannski segja að í innsveitum sé loft þurrara, en við sjávarsíðuna. Sú staðreynd dregur úr náttúrulegum gróðurhúsaáhrifum eða varmageislun frá lofthjúpi.  Allt ber það að sama brunni og leiðir til enn meiri kólnunar við jörðu. Eða þar til blöndun við hlýrri loftlög á sér stað. 

Á þessum árstíma er sólin ekki til neins.  Varmi frá henni er nær enginn og breytir engu til eða frá. Dægursveifla hitans er að sama skapi nánast sem engin.

Athugasemdir

[Gunnlaugur B. Jónasson (IP-tala skráð) 6.12.2011 kl. 08:35]

Global Warming hvað?!??

[Höskuldur Búi Jónsson, 6.12.2011 kl. 08:44]

Gunnlaugur: Það er vetur.

[Bjarni Gunnlaugur (IP-tala skráð) 6.12.2011 kl. 10:29]

Áður hefur verið snjór, áður hefur verið logn (annars er ekkert logn),áður hefur verið "inn til landsins" áður hefur verið Desember, samt er óvanalega kalt, eða hvað?    Hefur þetta þá ekki eitthvað með loftmassann að gera?  

[Emil Hannes Valgeirsson, 6.12.2011 kl. 11:12]

Global Warming hvað?!?? - hvað? Þótt Ísland sé stórkostlegt þá nær það ekki yfir alla jörðina og kuldinn ekki heldur. Við erum því að tala um óvenjukaldan loftmassa hér á landi sem ætti að þýða meiri hlýindi annarstaðar.

[Gunnlaugur B. Jónasson (IP-tala skráð) 6.12.2011 kl. 13:37]

Höskuldur:  Er virkilega vetur?!?!?

Fyrr má nú aldeilis fyrrvera.  Ég hef nú upplifað mildari tíð en þá sem nú er búin að bíta sig fasta.

Emil:

Það kalt víðar en á Íslandi.  Víðáttustórt svæði um allt norðurhvel Jarðar er umleikið mjög köldum loftmassa. Þar að auki er kalt um mest alla N-Ameríkur, í Mið-Austurlöndum og víðar.  Þetta er víst frekar snemmt og minnir einna helst á tíðina í nóv-des. 1978. 
Í framhaldi af því kom fyrnakaldur janúar 1979 (sá kaldasti á hér á landi á 20. öldinni) og snjóþyngsli og kuldi með hafískomu til maí-loka 1979.  Reyndar var árið 1979 það kaldast á öldinni hér á landi.

[Sveinn Atli Gunnarsson, 6.12.2011 kl. 13:59]

Gunnlaugur B. Jónasson, maður virðist heyra svona fullyrðingar (eins og þú setur fram) í hverju einasta kuldakasti á Íslandi - veðurfræðingar (og aðrir) virðast ekki mega tala um kuldaköst sem koma reglulega upp á Íslandi og annars staðar staðbundið (hvað sem líður hnattrænni hlýnun), án þess að svona fullyrðingar komi fram. Ertu annars með einhverja sérstakar heimildir fyrir þessum fullyrðingum þínum og ályktunum sem draga má varðandi hitastig á ýmsum stöðum að vetrarlagi á Norðurhveli?

Fyrst og fremst, þá þarf að skoða meðalhitastig Jarðar yfir alla Jörðina (ekki bara staðbundið), og jafnvel yfir lengri tíma en bara fyrir örfáa daga eða vikur. Hitastig á Jörðinni hefur verið tiltölulega hátt í ár, þrátt fyrir allt og líkur á að árið endi sem eitt af 10 hlýjustu árum frá upphafi mæliinga, þrátt fyrir La Nina ástand, sem öllu jafna veldur lægra hitastigi á heimsvísu en ella, sjá t.d. 2011 – hið heita La Nina ár

[Pálmi Freyr Óskarsson, 6.12.2011 kl. 14:25]

Einar Veðurfræðingur: Hvernig er staðan á ársmeðaltalshitanum á  Íslandi?

[Emil Hannes Valgeirsson, 6.12.2011 kl. 17:25]

Að gefnu tilefni bendi ég á að hægt er að skoða hitafar síðustu viku víðsvegar um heim á þessari síðu:

http://www.cpc.ncep.noaa.gov/products/analysis_monitoring/regional_monitoring/

Velja skal heimsálfu og svo er ágætt að fara í Temperature Anomaly (frávik frá meðaltali). Þar vek ég athygli á hlýindum í Kanada, Evrópu og vestuhluta Rússlands (Former Soviet Union) og Indlandi (South Asia). Einnig má líka finna kaldari svæði miðað við meðaltal t.d. Labrador og Miðausturlönd (kortin sýna því miður ekki öll svæði jarðar t.d. Ísland)

[Hilmar Þór Hafsteinsson (IP-tala skráð) 6.12.2011 kl. 19:00]

Eru veðurvitarnir á loftslag.is farnir að skjálfa?

[Sveinn Atli Gunnarsson, 7.12.2011 kl. 09:26]

Fróðlegur tengill Emil, það virðist nú ekki vera hægt að staðhæfa út frá staðbundnu hitastigi við Íslandsstrendur og yfirfæra það á hitastig á heimsvísu, það er nokkuð ljóst þeim sem það vilja sjá.

Fyrir þá sem eru áhugasamir um hitastig á Íslandi það sem af er ári, er hægt að benda á eftirfarandi tengil af vef Veðurstofunnar, Tíðarfarsyfirlit 2011 - árið 2011 á Íslandi virðist vera í hlýrra lagi, en júní var þó í kaldara lagi fyrir landið í heild - og desember virðist ætla að verða það líka. Eftirfarandi kemur fram varðandi fyrstu 9 mánuði ársins:

<blockquote>Fyrstu 9 mánuðir ársins hafa verið hlýir á landinu. Meðahiti í Reykjavík er 1,2 stigum ofan meðallagsins 1961 til 1990, 1,1 ofan við í Stykkishólmi og á Akureyri 0,9 stigum yfir sama viðmiði.</blockquote>