Veðurlagsspá fyrir júní til ágúst

Hvern mánuð eru reiknaðar svokallaðar veðurlagsspár næstu mánaða (seasonal forecasts).  Þessar spár eru gerðar þannig að keyrð eru saman haf- og loftlíkön fyrir þrjá mánuði í senn og spáin sett fram sem frávik frá meðallagi.  Hjá evrópsku reiknimiðstöðnni í Reading í Englandi (ECMWF) liggja nú fyrir niðurstöður keyrslu maí fyrir sumarið framundan þ.e.  júní, júlí og ágúst.  Skemmst er frá því að segja að gert er ráð fyrir að hlýrra verði en í meðallagi hér á landi að samanlögðu þessa þrjá mánuði.

Norska veðurstofan sem tekur á móti þessum spágögnum og vinnur úr þeim  veðurlagsspár fyrir Noreg og nálæg land- og hafsvæði.  Á kortinu má glögglega sjá að gert er ráð fyrir hlýjum frávikum yfir Íslandi  og hafinu norðurundan, um og yfir 1,5°C hlýrra er að sjá norðantil.  Ekki er ósennilegt að þetta frávik tengist frekar lítill útbreiðslu hafíss í vetur á þessum slóðum og þá sæmilegum sjávarhita sem afleiðingu þess ástands.

Frávikakort frá ECMWF sem ég hef verið að kynna mér í dag greina á aðeins annan hátt hvernig lesa má út úr veðurlagsspánni fyrir júní til ágúst.  Veðurfarinu er þá skipt upp í þriðjunga, þ.e. nokkru hlýrra en í meðalári, nokkru kaldara og síðan sá þriðjungur sem er nálægt meðallaginu. Og þá er spáð líkum á því að hitastigið verði í hverjum þriðjungi fyrir sig.   Fyrir sunnanvert landið er líkindaspáin þessi:

Hiti í lægsta þriðjungi:  Líkur <10%

Hiti í meðalþriðjungi:  Líkur  10-20%

Hiti í efsta þriðjungi:  Líkur > 70%

Fyrir norðanvert landið er spáin enn frekar afgerandi:

Hiti í lægsta þriðjungi:  Líkur <10%

Hiti í meðalþriðjungi:  Líkur <10%

Hiti í efsta þriðjungi: Líkur >70%

Miðað við meðalhitann í Reykjavík sem er 10,0° (1961-1990) má því gera ráð fyrir að líklegast verði að meðalhiti sumarsins verði því nærri 11°C ef mið er tekið af líkindaspánni og reiknuðum frávikum norsku útgáfunnar.  Þess má geta að í fyrrasumar var meðalhitinn 10,9°C þessa þrjá mánuði, en 2003 sem var með hlýrri sumrum frá upphafi mælinga að þá var meðalhitinn 12,1°C.   

Á Akureyri er ekki alveg jafn einfalt að túlka spánna til meðalhitastigs, þar sem veðurfarsviðmiðið sem ECMWF styðst við nær yfir árin 1991-1996 sem á Akureyri reyndust aðeins hlýrri en árin 30 þar á undan eða 1961-1990 sem er hið hefðbundna viðmiðunartímabil sem fram kemur m.a. á norska kortinu.  Engu að síður má túlka spánna þannig að meðalhitinn á Akureyri gæti orðið 11,0-11,5°C eða allt að því jafnt hlýtt og varð bæði sumurin 2003 og 2004, en þau sumur þóttu bæði væn fyrir norðan.

Ekki er að sjá neitt sem hönd er á festandi varðandi úrkomu eða úrkomufrávik í veðurlagsspánni hér á landi.

Athugasemdir

[Einar Sveinbjörnsson (IP-tala skráð) 17.5.2006 kl. 12:24]

Gamli veðurfræðingur með slaufuna sem þú minnist á er enginn annar en Páll Bergþórsson. Jú það passar hann hefur spáð hlýju sumri út frá hitastiginu á Jan Mayen í vetur. Páll hefur gefið út sínar sumarspár með þessum hætti í fjölda ára. Það er oftast þannig að meðalhiti hér á landi til nokkurra vikna eða mánaða ræðst mest af yfirborðshita sjávar í grennd við landið. Aðrir þættir hafa vissulega áhrif s.s. ríkjandi vindátt og stóra hringrás loftsins á norðurhveli jarðar.
ESv

[Einar Sveinbjörnsson, 17.5.2006 kl. 12:45]

Gamli veðurfræðingur með slaufuna sem þú minnist á er enginn annar en Páll Bergþórsson. Jú það passar hann hefur spáð hlýju sumri út frá hitastiginu á Jan Mayen í vetur. Páll hefur gefið út sínar sumarspár með þessum hætti í fjölda ára. Það er oftast þannig að meðalhiti hér á landi til nokkurra vikna eða mánaða ræðst mest af yfirborðshita sjávar í grennd við landið. Aðrir þættir hafa vissulega áhrif s.s. ríkjandi vindátt og stóra hringrás loftsins á norðurhveli jarðar.

ESv