Heitari og saltari sjór við Færeyjar

Í laugardagsþætti RÚV ræddi Þorvaldur Friðriksson fréttamaður við Boga Hansen, færeyskan haffræðing.  Bogi hefur fylgst grannt með styrk Golfstraumssins eða öllu heldur Norður-Atlantshafsstraumsins þar sem meginkvísl hans fer um sundið á milli Færeyja og Hjaltlands. Bogi er virtur vísindamaður og sagði hann að miklar brytingar hafi verið að koma fram síðasta áratuginn eða svo, þannig að sjórinn umhverfis Færeyjar hafi ekki verið heitari og saltari en nú frá upphafi mælinga. 

Kenning Boga og félaga hans sem ekki var nefndur í viðtalinu og ég ætla að sé  Hákon Hagtún gengur út á það að að breytingar hafi orðið í hafinu á milli Grænlands og Labrador, þannig að djúpsjávarmyndun þar hafi minnkað.  Með djúpsjávarmyndun er átt við að saltur og upprunalega hlýr sjór sekkur vegna eigin þyngdar við kælingur hér norður frá.  Djúpsjávarmyndunin knýr áfram Norður-Atlantshafsstrauminn norður fyrir Ísland, allt til Svalbarða og í Barentshaf.  Minnkandi djúpsjávarmyndun við SV-Grænland hefur ef ég skil skýringar Boga rétt þau áhrif að hlýsjórinn beinist í auknum mæli norðureftir, á okkar slóðir og Færeyja, með þeim afleiðingum að yfirborðshitinn er hærri og seltan meiri en áður. Hærri sjávarhiti hefur þá bein áhrif á lofthita, í það minnsta meðalhitann. Viðtal RÚV við Boga má nálgast hér (annað innslag frá byrjun).  

Bogi mun flytja erindi um þetta efni á alþjóðlegri ráðstefnu sem umhverfisráðuneytið boðar til 11-12. september á Nordica Hótel um Golfstrauminn.  Það verður fróðlegt að sjá hvað hann og Hákon munu bera þar á borð um þetta athyglisverða og brýna málefni okkar íbúa norðurslóða.