Selta í lofti suðvestanlands

IKE-lægðin, sem ósköðunum olli í fyrrinótt er nú norður við Scoresbysund á Grænlandi og loks farin að grynnast.  Frá henni er hins vegar skarpt lægðardrag suður á Grænlandshaf.  Fyrir áhrif Grænlands, geta lægðardrög eins og þetta sem nú um ræðir viðhaldist þó svo að lægðin sem ruddi brautina sé víðsfjarri.  Samspil loftstrauma og hins 3.000 metra háa Grænlands skapa þetta ástand.

Afleiðingin hjá okkur verður hvöss SV-átt þar sem loftið er þurrt og komið að ofan úr hæð, jafnvel frá Grænlandi.  Við niðurstreymið hlýnar loftið og ský gufa upp.  Hvass vindurinn rífur upp sjóinn og fyrir vikið berst selta í lægstu lög andrúmsloftsins.  Við tölum gjarnan um seltuveður eins og það sem nú gengur yfir.  Lítum aðeins nánar á málið.

Á vef Siglingastofnunar má nálgast alveg hreint ágætis upplýsingar og spár um ölduhæð sem byggðar á veðurspám frá ECMWF í Reading.  Meðfylgjandi kort er spá um ölduhæð og stefnu frá því í gær um ástand mála kl. 06 í morgun.  Öldustefnan er nokkuð samsíða vindinum, a.m.k. í þessu tilviki og sjá má hvernig vestan og síðar suðvestanaldan berst hingað  frá Grænlandsströndum.  Ölduhæðin í kjarnanum vestur af Reykjanesi er á milli 8 og 9 m.  Sveiflutíminn er síðan settur fram með tölum og við fáumst ekki um hann að sinni. 

Mælingar á öldudufli Siglingastofnunar (sjá tengil), svokölluðu Garðaskagadufli sýnir að þar hefur verið frá því seint í nótt um 8 m ölduhæð, þannig að allt kemur þetta heim og saman við spárnar. Vel að merkja að 8 m alda er þó nokkur.  Veðurathuganir á Garðskagavita sýna að þar hefur SV-vindurinn legið stöðugt í 20 m/s.  Það þarf því ekki að undra að mikið brimar með tilheyrandi sjávarlöðri á Reykjanesi við Sandgerði, Hvalsnes og suður í Sandvík og við Hafnarberg. Eins og áður segir er loftið þurrt, rakastig þetta 55-65% sem er lítið fyrir loft komið af hafi. Í brimrótinu gufar því vatnið auðveldlega upp, en saltið verður eftir.  En saltið berst vissulega einnig í loftið úti á rúmssjó þegar blásturinn er nægjanlegur eða sem samsvarar 9-10 vindstigum og 8 til 12 m öldum líkt og sjá má á myndinni sem fengin er úr safni NOAA.  

Fyrir utan óþrifnaðinn af seltu í lofti eru seltuveður ákaflega hvimleið í flutnings- og dreifikerfum raforku. Mýmörg dæmi eru um það hvernig selta á einangrurum veldur útslætti. Seltan getur borist langar leiðir í lofti og einu mögnuðu slíku SV veðri, í nóvember 2001, varð seltu greinilega vart fyrir norðan t.a.m. fremst í Bárðardal.