HFC í stað CFC

Á síðustu árum og áratugum hafa menn verið hvattir til þess að losa sig við klórflúorkolefni (CFC) úr hvers kyns kælikerfum, slökkvitækjum og rafspennum.  CFC-efni eru skaðræði þegar ósonið í heiðhvolfinu er annars vegar.

Vel heppnað alþjóðasamstarf, svokölluð Montrealbókun frá 1987 hefur áorkað svo að segja að útrýma notkun CFC-efna í heiminum.  Í stað þeirra er m.a. notast við HFC eða vetnisflúorkolefni.  Það inniheldur ekki hið eyðandi og keðjuverkandi klórsamband, en HFC er hins vegar ein gróðurhúsalofttegundanna.  Áhrif hennar er nú innan við 1% þess sem CO2 veldur í geislunarálagi.

Í nýrri rannsókn og spá vísindamanna hjá NOAA er gert ráð fyrir að stóraukin losun HFC verði til ársins 2050.  Þesi efni leka út úr kælikerfunum og áhrif HFC er ætlað að verða allt að 7-12% þess sem koltvísýringur hefur miðað við spár um losun á CO2.

Meira hér og maður veit svei mér þá ekki hvort sé betra fyrir mannkynið þegar upp er staðið CFC eða HFC ??

Athugasemdir

[Dagur Bragason (IP-tala skráð) 28.6.2009 kl. 13:57]

Nú stendur Íslenski fiskiskipaflotinn frammi fyrir því að freon R22 verði bannað og verða menn að velja hvaða kælimiðil skal nota í staðin. R22 var mest notað í stór frystikerfi fiskiskipa og stærri landkerfi. R22 er verulega minna skaðlegt ósonlaginu (ODP 0.05) en R12 og R502, sem eru nú þegar bannað.

Flest ný frystikerfi sem koma í stað R22 kerfa eru með R404A sem kælimiðil og er hann ekki skaðlegur ósonlaginu, en GW stuðul 3900. Á móti er R22 með GW 1810

Þetta merkir að hnattræn hlínun af 1 tonni af R404A er samsvarandi 3900 tonna af Co2.

Sjá má að við erum að fara úr öskunni í eldinn, taka upp skaðlegri kælimiðila í dag.

Flest ný stór kæli og frystikerfi, hér á landi, nnota NH3 sem kælimiðil, sem skaðar ekki ósonlagið og hefur GW 0.

Ekki er hægt að nota NH3 alstaðar vegna öryggissjónarmiða og þarf yfirleitt að byggja þau ný frá grunni og í fiskiskipum þar oft verulegar breytingar á skipunum skjálfum. Í dag mundi kosta marga miljarðra að nota NH3-ammoníak í stað eldri R22 kerfa.

Co2 sem kælimiðill er spennandi möguleiki og er líklega framtíðarlausn fyrir flotan, enn ekki orðið almennt.

kveðja Dagur Bragason

félagi í Kælitæknifélagi Íslands

 Montreal protocol gögn:

http://ozone.unep.org/teap/Reports/RTOC/rtoc_assessment_report06.pdf

[Sigurður J. Bergsson (IP-tala skráð) 6.7.2009 kl. 17:50]

Hér erum við ekki bara að tala um fiskiskipaflotann.  Eins og bent hefur verið á er löngu hætt að nota CFC efni nema í örfáum tilvikum sem ekki er búið að skipta út og er ekki vandamál í sjálfu sér.

Fiskiskipaflotinn notar enn mikið af HCFC (R22) ennþá en það er líka á útleið eins og Dagur bendir á en þar eru menn að brenna inni með lausnir og verður sennilega einvherjum dýrt  að skipta yfir á minna skaðlegri miðla til skamms tíma.

Annað vandamál (sem er í raun pólítískt líka) er að undanfarin ár hefur verið sett upp mikill fjöldi af HFC kerfum en minna verið skoðað að nota náttúruvæna miðla (ammóníak, CO2 o.fl.)  Þessi efni hafa töluverð gróðurhúsaáhrif og nokkur lönd (m.a. Danmörk) brugðið á það ráð að setja skatt á þessa miðla.  Nú nýverið hefur þessi skattur verið hækkaður og er kominn upp í ca. 12þús krónur íslenskar á hvert kíló (kílóverð á dæmigerðum miðli s.s. R-404a hér er nálega 3 -3500 kr. með VSK). Hér á landi er hinsvegar enginn skattur (einhverjar krónur til Spilliefnanefndar) og því hvatinn enginn til nýsköpunar í þessum efnum því hver vill borga dýrara kerfi þegar hann þarf það ekki.

Niðurstaðan er einnig sú að við drögumst aftur úr nágrannalöndunum hvað varðar þekkingu.

kv. Sigurður (líka félagi í Kælitæknifélagi Íslands)