Loftslagsþing WMO - breytileiki á kvarða áratuga

Þessa dagana stendur yfir loftslagsþing Alþjóðaveðurfræðistofnunarinnar (WMO) í Genf.  Þetta er þriðja loftslagsþingið og hafa tvö hin fyrri verið stefnumótandi.  Hið fyrsta, árið 1979, samþykkti að koma á fót milliríkjanefndina um loftslagsbreytingar IPCC.  Þingið sækja fulltrúar af Veðurstofunni og forseti Íslands mun ávarpa það.  Veðurstofan er með nánari útlistun á dagskránni hér, (undir útgáfa og rannsóknir, neðst til hægri). 

Sjálfum finnst mér hins vegar áhugaverðust umfjöllunin sem þarna verður um loftslagssveiflur á áratugakvarða. Hingað til hefur reynst erfiðleikum bundið að spá þeim og loftslagslíkön til næstu 100 ára sneiða að mestu hjá þeim.  Mikið til er það vegna þess að skilningur á orsökum þeirra er heldur takmarkaður enn sem komið er. Þó eru þekkt að t.d. frávik í yfirborðshita Atlantshafsins á löngum tíma skýra margt. 

• Atlantshafið er það stór hluti yfirborðs jarðar að breytingar yfirborðshitans þar ná að sveifla meðalhita jarðar.
• Veðurfar á N-Ameríku og Evrópu mótast mjög af hita Atlantshafsins. 
• Hafísmagn á norðurslóðum er líka a.m.k óbeint háð Atlantshafshitanum.
• Sama má segja um tíðni og styrk fellibylja á Atlantshafinu og í Karabíska hafinu.
• Síðast skal telja Sahel svæðin sunnan Sahara í Afríku, en langvarandi sumarþurrkar þar eru bein afleiðing af kaldara Atlantshafi. 

Á myndinni eru sýndir þrír útjafnaðir ferlar.  Á þeim neðsta eru frávik Atlantshafshitans frá því um 1880.  Ferill hitans líkist í öllum aðalatriðum þróun hitafarsins hér á landi á síðustu öld með hlýskeiðinu sem hófst upp úr 1920 og lauk upp úr 1960 þegar kólnaði og kalt var fram yfir 1990.  Síðan þá hefur farið hlýnandi. Shahel sumarrigningar og fellibyljatíðnin fylgir síðan mjög kalda frávikinu yfirborðshita Atlantshafsins.

Ég ætla í næstu pistlum á meðan á þinginu í Genf stendur fjalla nánar um veðurfarssveiflur á áratugakvarða og samspil þeirra við loftslagsbreytingar af mannavöldum. 

 

 

Athugasemdir

[Sveinn Atli Gunnarsson, 1.9.2009 kl. 13:21]

Þetta er áhugavert, ég hlakka til að lesa meira um þetta samspil veðurfarssveiflna og loftslagsbreytinga hjá þér. Mig langar þessu tengt að benda á ýtarlega færslu, þar sem fjallað er um loftslagsbreytingar fyrri tíma, sjá hér.

[Emil Hannes Valgeirsson, 1.9.2009 kl. 14:14]

Svo má líka benda á sjálfan sig í þessu sambandi: Er hlýnun á Íslandi hluti af náttúrulegri sveiflu? (3. mars 2009) Sjá hér.