Þingvallavatn lagði í gær, nýársdag.

Á gamlársdag var Þingvallavatn byrjað að hema og á nýjársnótt lagði vatnið svo þá mátti heita komið á ís í gærdag.  Vitanlega er þessi nýís afar þunnur svona fyrsta kastið og varhugaverður eftir því.

Í fyrra lagði Þingvallavatn mánuði síðar eða 2. febrúar.  Undanfarin ár hefur það gerst að engin ís hefur komið á Þingvallavatn vegna mildrar veðráttu.  Frá aldamótum hefur slíkt komið fyrir í tvígang.

Þingvallavatn er stórt og djúpt og það er lengi að kólna fram á veturinn.  Fátítt er að vatnið leggi fyrir jól, en á árum áður kom ísinn oftast í froststillu um eða upp úr áramótum.  Má því segja að vetrarhamur Þingvallavatns beri upp á réttan stað í almanakinu í ár ef svo má segja.

Ef ísinn fær að vera í friði fyrir skörpum blotum næstu daga og vikur og frost helst enn um sinn, getur hann hæglega haldist á vatninu langt fram í apríl. 

 

Viðbót 3. jan:  Meðfylgjandi mynd sýnir ís á Þingvallavatni sem nær inn í Vatnsvik þar sem vegurinn liggur að norðanverðu.  Vatnsvikið leggur ekki, því þarna bullar upp lindarvatnið undan hrauninu.  Á þessum stað skammt frá landi má sjá Vellankötlu skammt frá landi, greinilegt bullauga þar sem yfirborðið ólgar undan straumnum.  Myndin er frá 15. mars 2008 og tók ég hana sjálfur.

Ótraustur ís á Þingvallavatni

Athugasemdir

[Marinó G. Njálsson, 3.1.2010 kl. 02:00]

Stærsti þátturinn í því að Þingvallavatn leggur ekki eða a.m.k. seint, er að grunnvatnið sem flæðir stöðugt í Þingvallavatn er á bilinu 3 - 4 gráður.  Eins og við vitum, þá þarf vatn að vera 0 gráður til að frjósa.

Það er til skemmtileg saga um þetta frá því í stríðinu.  Bretarnir uppgötvuðu þetta vatn sem ekki fraus og héld að það væri einhvers konar frostvörn í því.  Þeim datt því í hug það þjóðráð að setja það á vatnskassa bílanna sinna og héldu sig vera komna með frostvörn.  Það virkaði eins og búast mátti við og fraus í fyrsta frosti.

[Einar Sveinbjörnsson, 3.1.2010 kl. 10:11]

Rétt Marínó !

Innstreymi lindarvatns sem er eins þú bendir réttilega á um og rétt rúmlega 3°C nemur um 95 rúmmetrum á sekúndu.  Það fer eftir haustveðráttunni hvenær hitastig vatnsins fer niður fyrir hita lindarvatnsins.  Kaldur og þurr N-vindur hefur mikinn kælingarmátt og oftast er hiti vatnsins kominn niður fyrir 3°C í nóvember.  Þingvallavatn er engin pollur, rúmtak þess er gríðarmikið sökum þess hversu djúpt það er að jafnaði.  Varmarýmdin er mikil eftir því eins og gefur að skilja, jafnvel þó svo horft sé fram hjá innrennslinu mundi vatnið engu að síður leggja seint miðað við önnur stöðuvötn.

[Ágúst H Bjarnason, 3.1.2010 kl. 12:24]

Svo má ekki gleyma því að eðlisþyngd vatns er lægst við rétt tæpar 4°C. Það þýðir að allt vatnið niður í botn þarf að kólna niður fyrir 4° áður en það leggur. Vatn sem er mjög djúpt, eins og Þingvallavatn, frýs því seinna en grunn vötn.  Maður gæti því átt von á því að ísinn sé traustari nær landi en þar sem vatnið er dýpst, eða 114m nærri Sandey.