Enn meiri og betri upplýsingar um óhreina loftið fyrr í vikunni

Við frekari eftirgrennslan hefur klárlega komið í ljós að mistrið sem var svo áberandi á mánudag og þriðjudag þegar var hvað hlýjast átti enn austlægari uppruna eða frá Rússlandi.  Veðurstofan lét bakreikna upprunann enn aftar og birti um það frétt á heimasíðu sinni.  Guðmundur Hafsteinsson veðurfræðingur sá tilkynningu frá NASA þar sem þar sem tunglin þeirra Terra og Aqua greindu fjölmarga elda tengda landbúnaði síðustu dagana í apríl og fyrst í maí.  Myndin sem fylgir hér með sýnir aragrúa rauðra punkta sem hver um sig gefur til kynna eld, en í reyndinni er það viðvörunarkerfi skógarelda sem að "kveikir" þessi ljós.  Ekki var þó skógur sem var að brenna, heldur mest sina og annar landbúnaðarúrgangur eins og kemur fram í fréttinni frá NASA frá 3. maí.  

Umhverfisstofnun hefur síðan bent á það að mengunin hér á landi hafi ekki alldeilis verið heilnæm. Öðru nær og segir Þór Tómasson okkar helsti sérfræðingur í loftmengun og loftbornum ögnum að þarna hafi verið svifryk af hættulegustu gerð og sé verra en göturykið okkar á veturna því agnirnar séu enn fíngerðari.  Lesið endilega fréttina hjá UST. 

Það þriðja sem barst hingað samfara þessu óvenjulega Evrópulofti var mikið magn frjókorna  samanber frétt  mbl.is í gær.  Samkvæmt mælingum Náttúrufræðistofnunar varð frjótala birkis jafnhá sl. mánudag og verður hér hæst.  Þetta var rakið til hlýja loftsmassans m.a. vegna þess að frjó tegunda sem ekki hafa náð að blómgast hér enn þetta vorið voru fönguð í gildru NÍ, s.s. ask- og beykifrjó.  Í frétt frá dönsku veðurstofunni segir einnig að sl. sunnudag hafi mælst meira áf frjókornum þann daginn í Kaupmannahöfn en nokkru sinni fyrr.   

Að framsögðu var því atburðarrásin nokkurnvegin þessi:  Óteljandi landbúnaðareldar í Rússlandi síðustu daga apílmánaðar mynduð samfellt og afar víðáttumikið reykjakóf með miklu magni fíngerðs svifryks.  Reykjarmettað loftið barst síðan til vesturs og síðar norðvesturs og séstakar veðuraðstæður réðu því að reykurinn dreifðist ekki betur og þynntist út í háloftunum eins og venjan er.   Frjókorn frá Austur- og Norður-Evrópu dreifðust síðan út í loftið áður en það barst á haf út.  Þessi mengaði og hlýi loftmassi beindist síðan fyrir tilstuðlan háþrýstisvæðis í Noregshafi alla leið til Íslands, án þess að upprunalegir eiginleikar loftmassans tóku breytingum að nokkru ráði.  Hann hélt með öðrum orðum hitastigi sínu og lágu rakainihaldi ásamt stöðugleika sínum.  Afleiðingin hér voru síðan óvenjuleg hlýindi, sjaldséð mikil mengun frá menginlandi Evrópu ásamt miklu magni frjókorna þaðan.