Lítill grænn blettur verður að rigningarspá !!

Í dag mánudag tók ég eftir því að í þeirri einföldu spá sem birtist á forsíðu Veðurstofunnar var gert ráð fyrir rigningu nærri hádegi í Reykjavík, Hæli í Hreppum og á Stórhöfða eins og sést á meðfylgjandi spákorti.  Líti maður snöggt á kortið og leitar engra annarra upplýsinga má segja sem svo að samkvæmt því muni rigna um suðvestanvert landið, en þurrt verði annars staðar.

Að sumarlagi eru þessar einföldu spár spár VÍ oft of "blautar" og hef ég áður bent á þá meinbugi.  Enda kom það á daginn að á Hæli hefur verið þurrt í allan dag, sama á Stórhöfða, en í morgun nokkru fyrir hádegi varð vart nokkurra dropa í Reykjavík.  Annars hefur hann hangið þurr og glitt í sólina stund og stund. Athuganakort fyrir sama tíma, þ.e. kl.12 fylgir hér með til hægri.

 

Úrkomuspákort frá HIRLAM frá því í morgun, sýnir lítinn grænan blett, þ.e. úrkomu yfir sunnanverðu landinu, en raunverulega samfelld rigning er langt suðvestur í hafi. Nú eru ekki bein tengsl  á milli forsíðuspár  VÍ og úrkomukortsins, en ég veit til þess að þessar sjálfvirku spár Veðurstofunnar eru allt að því ofurnæmar á vott af úrkomu.  Ofan á það bætist síðan að skil og úrkomubakkar sem koma fram á spákortum eiga það frekar til að þorna og verða minni en efni standa til yfir sumarið og þar virðist sem áhrif sólarinnar á landi séu vanmetin í útreikningum hér á okkar eyju úti í Atlantshafi.  Sérstaklega virðist þessi þáttur koma fram þegar loftið er ekki óstöðugt, þ.e. ekki sérlega hætt við síðdegisskúrum. 

Það á að vera auðvelt að laga forsíðuspár Veðurstofunnar, en þá þarf veðurfræðingurinn á vakt að komast með puttana sjálfvirkt reiknað  skýja- og veðurtáknið áður en spáin er birt.  Hita- og vindaspáin er oftast af talsvert meiri gæðum, enda vinnur þar Kalmansía að leiðréttingu fyrir viðkomaandi stöð.  

 

25 til 27°C á Norðurlandi ?

Það eru allar forsendur til þess að hitinn komist í 25 til 27°C um miðbik Norðurlands í dag, sunnudag.  Þegar þetta er skrifað laust eftir kl. 10 að morgni er hitinn strax 19 stig á stöðum eins og Siglufirði og Ólafsfirði og það vekur ætíð væntingar að heyra af 17°C kl. 06 að morgni eins og var á Torfum í Eyjafjarðarsveit í morgun.

Vindur er nægilega sterkur af SA til að halda aftur af hafgolunni, himinninn er að mestu laus við ský og sólin skín. Ekki minnstu skiptir að loftmassinn sjálfur yfir norðanverðu landinu er vel mildur.  Svokölluð þykkt á milli 1000 og 500 hPa þrýstiflatanna verður um 558-559 dekametrar.  Slík gildi eru nærri hitabylgjumörkum þeim sem ég sjálfur skilgreini fyrir Ísland.  Kannski meira um íslenskar hitabylgjuskilgreiningar síðar.

Myndin er frá Siglufirði og fengin af vef Fjallabyggðar.

Veður á Vestfjörðum

Áhugaverð athugasemd um veður á Vestfjörðum kom frá Steinu í gær.  Hún bendir á þann mun sem réttilega getur verið á veðri á sunnanverðum og norðanverðum Vestfjörðum.  Það rættist mjög úr veðrinu  fyrir vestan í gær og spá mín var kannski óþarflega dökk.  Horfði um of til veðursins eins og það var kl. 06 í gærmorgun og spá um skýjahulu. Frá Djúpi og suður um á Barðaströnd var hins vegar hið besta veður þegar kom fram á  daginn, skýjað með köflum og allt að 20 stig inni á fjörðunum.

Skiptingin norðanverðir og sunnanverðir Vestfirðir er hins vegar alls ekki heppileg að sumarlagi.  Hún gengur hins vegar ágætlega upp að vetrarlagi, einkum í hinni ríkjandi norðaustanátt. Þá er skiptingin um Barðann á milli Önundarfjarðar og Dýrafjarðar.  Á sumrin er innlögnin í stóru hlutverki og því svipað veður um alla Vestfirði.  Þá skiptir meiru hvort verið sé við utantil eða inni í fjarðarbotni.

Annars er hugtakið Vestfirðir almennt séð til vandræða, í það minnsta þegar kemur að veðri. Í daglegu tali teljast Patreksfjörður, Tálknafjörður og Arnarfjörður til suðurfjarða.  Spásvæðið Breiðafjörður nær hins vegar til Kópanes við utanverðan Arnarfjörð.  Sjálfur tel ég Barðströndina- Múla- og  Reykhólasveit til Breiðafjarðar en ekki Vestfjarða.  Síðan eru það Strandir.  Þær eru á Vestfjarðakjálkanum.  Á meðan þessi texti er skrifaður er sent út frá Hólmavík á Rás 2 í tilefni hamingjudag þar.  Ferðamálfulltrúi talar stöðugt um "hér á Vestfjörðum" og á við Strandir og væntanlega allan Vestfjarðakjálkann.   

Veðurútlit helgina 3. til 5. júlí

Helgarspá Veðurvaktarinnar

 

Ekki að sjá annað en að áfram verði nokkuð hlýtt á landinu, sérstaklega vestan- og norðantil, en vætusamara en verið hefur í vikunni.

Föstudagur 3. júlí:
Sérlega blítt verður um suðvestanvert landið, sól með köflum og hitinn 16 til 22 stig.  Ekki ólíklega gæti hiti komist í 20°C í Reykjavík þar sem vindáttin er heldur austanstæð. Húsafell, Hjarðarland eða Þingvellir líklegir staður með hámarkshita dagsins  Vindur meira norðaustanstæður á Vestfjörðum og á Norðurlandi.  Þar skýjað og sums staðar súld.  Hiti vart hærri en 10 til 12°C.  Austanlands nálgast hitaskil úr austri og þar dálítil rigning eða súld og þegar líður á daginn. Meinlítið og milt veður suðaustanlands, en væta þar í kvöld og nótt. 

Laugardagur 4. júlí:
Það virðist heldur vera að draga úr úrkomuhorfum fyrir daginn Á Vestfjörðum og við Breiðafjörð verður þó  dálítil rigning í fyrramálið, en norðanlands léttir til með SA-þey. Hitinn þar allt að 18 til 20 stigum. Þokuloft verður við sjávarsíðuna austanlands, en þar úrkomulaust að mestu.  Bjartara og hlýrra strax uppi á Héraði. Um sunnanvert landið að mestu skýjað og hiti 14 til 19 stig.  Sums staðar væta um tíma undir kvöldið.  Austlæg vindátt á landinu, víða um 5 m/s, en 10 við Breiðafjörð og eins allra syðst á landinu.  Nóttin verður mild og ljúf víðast hvar.

Sunnudagur 5. júlí:
Vel hlýtt loft verður yfir landinu þennan dag ef spáin gengur eftir.  Úrkomubakki verður viðloðandi suðurströndina og því dálítil rigning annað veifið sunnan- og suðvestanlands, en annars úrkomulaust að heita má á landinu. Norðan- og norðaustanlands er útlit fyrir að vindur standi af landi (SA) og þar verður bjart að mestu og hlýtt, hiti allt að 20 til 24 stig þar sem best lætur.  Þokuloft þó áfram frá Langanesi að telja suður undir Lón.

Einar Sveinbjörnsson

20,5°C á Hjarðarlandi - kom að því !

Þá gerðist það loks að hámarkshitinn næði 20°C á einhverri stöðinni þetta sumarið og kominn 26. júní. Á Hjarðalandi í Biskupstungum mældust 20,5°C á sjálfvirka hitanemanum.  Þar er einnig kvikasilfursmælir til hámarksmælinga, en mér er ekki kunnugt um hvaða gildi hann náði í dag, föstudag. Sennilega hefur gildi hans verið nokkrum brotagráðum lægra, en sjálfvirku mælarnir eru heldur kvikari og líklegri til að ná augnbliks "hitastrókum".  

Fyrsta dagsetning með þessu markgildi hámarkshita að sumri hefur ekki orðið þetta seint (26. júní) á landinu öllu í um 15 ár.  

Efst á listanum trónir reyndar Bjarnarey, en hún er staðsett við norðanverða Héraðsflóa. Þessi tala er einfaldalega röng einhverra hluta vegna og leikur ekki á því nokkur vafi.

Heldur er loftið enn að hlýna yfir landinu.  Vindur er mjög hægur og því víða hafgola.  Veðurstofan spáir hitanum allt að 20 stigum í innsveitum. Næstu daga munum við vafalítið sjá tölur víðar allt að 20-22°C.

Veðurútlit helgina 27. til 29. júní

Helgarspá Veðurvaktarinnar

 

Loks almennilega hlýnandi veður á landinu og var sannarlega tími til kominn.  Þurrt að heita má um allt land um helgina og hægur vindur.

Föstudagur 26. júní:
Hitaskil fara yfir landið úr suðaustri til norðvesturs um nóttina með rigningu um tíma um mest alt land.  Strax um morguninn mun stytta upp, nema enn verður væta fram eftir degi vestanlands.  Sólin brýst fram með hlýnandi veðri, hiti víða 11 til 16 stig, en 17-20 þegar best lætur norðan- og norðaustanlands. Þar þó líkur á svalari hafgolu síðdegis. Vindur annars suðaustan- og austanstæður, en mjög hægur, þetta 2-4 m/s.

Laugardagur 27. júní:
Hið besta veður um land allt.  Ekki er að sjá að nein staðar verður rigning. Skýjað verður með köflum og sums staðar léttskýjað. Snýst hægt og bítandi til suðlægrar vindáttar með hlýnandi veðri, sérstaklega um landið austan- og suðaustanvert.  Hitinn á bilinu 15 til 20 stig, einna hlýjast norðaustan og austantil. Milt kvöld og nóttin ljúf. Vindur enn hægur og sums staðar hafgola.

Sunnudagur 28. júní:
Engar markverðar breytingar og áfram fremur hlýtt í veðri.  Loftþrýstingur er hár yfir landinu þessa dagana og gerir það að verkum að bólstramyndun yfir landinu er lítil og líkur á síðdegisskúrum nær engar.  Það er frekar að þokubreiður komi af hafi.  Það er ekki ólíklegt með austur- og norðausturströndinni í hægum A- og SA-vindinum.   Annars verður nokkuð sólríkt á landinu.  Hiti 18-22 stig þar sem verður hlýjast, t.a.m. norðanlands, í uppsveitum Suðurlands, Borgarfirði og víðar.

Einar Sveinbjörnsson

 

HFC í stað CFC

Á síðustu árum og áratugum hafa menn verið hvattir til þess að losa sig við klórflúorkolefni (CFC) úr hvers kyns kælikerfum, slökkvitækjum og rafspennum.  CFC-efni eru skaðræði þegar ósonið í heiðhvolfinu er annars vegar.

Vel heppnað alþjóðasamstarf, svokölluð Montrealbókun frá 1987 hefur áorkað svo að segja að útrýma notkun CFC-efna í heiminum.  Í stað þeirra er m.a. notast við HFC eða vetnisflúorkolefni.  Það inniheldur ekki hið eyðandi og keðjuverkandi klórsamband, en HFC er hins vegar ein gróðurhúsalofttegundanna.  Áhrif hennar er nú innan við 1% þess sem CO2 veldur í geislunarálagi.

Í nýrri rannsókn og spá vísindamanna hjá NOAA er gert ráð fyrir að stóraukin losun HFC verði til ársins 2050.  Þesi efni leka út úr kælikerfunum og áhrif HFC er ætlað að verða allt að 7-12% þess sem koltvísýringur hefur miðað við spár um losun á CO2.

Meira hér og maður veit svei mér þá ekki hvort sé betra fyrir mannkynið þegar upp er staðið CFC eða HFC ??

Rétt svar við getraun

Menn voru fljótir til með svör við MODIS-myndinni hér í fyrradag.  Það sem gefur að líta er greinilegur sandstormur frá V-Afríku.  Eyjarnar eru ekki Kanaríeyjar, heldur Grænhöfðaeyjar sem eru heldur sunnar of undan ströndum Senegal.  Efnið í stróknum er að mestu upprunið frá Máritaníuhluta Sahara.

Sandur sem feykist í verulegum mæli með austanvindi út yfir Atlantshafið getur haft áhrif á inngeislun sólar og þar með upphitun sjávar og aftur þá undirstöðu fellibyljamyndunar á þessum slóðum síðar í sumar.  Allt hangir þetta jú saman !

Hámarkið ekki enn í 20 stig !

Þessi sumarbyrjun fer nú að flokkast með þeim sérkennilegri. Ég gerði að umtalsefni hér á dögunum, eða um miðjan mánuð að þá hefði hiti ekki enn náð 20 stigum á landinu.  Það stendur enn, hámarkshitinn í fyrradag (21. júní) náði þá reyndar 19,6°C á Egilsstöðum.

Nú ætla ég að leyfa mér að spá því að múrinn verði loks rofinn, en þó ekki fyrr en á föstudag 25. júní og mögulega ekki fyrr en á laugardag.  Þá því spá að sæmilega hlýtt og ekta sumarloft ættað úr suðri verði yfir landinu.  Hlýjast líklega á Norðurlandi inn til landsins austanlands.  Akureyri, Torfur, Ásbyrgi eða Egilsstaðir eru allt líklegir kandídatar í fyrsta staðinn með 20 sig þetta sumarið. 

 

Smá getraun !

Þá er að bregða á smá leik.  Rakst á athyglisvert sjónarhorn tunglmyndar sem tekin var um miðjan dag í dag 22. júní, nálægt þeim stað þar sem sól er í hvirfilpunkti á hádegi nú um sumarsólastöður.

Spurningin er þessi;  Hvað er þarna athyglisvert að sjá og hvar í veröldinni er þetta ?

Svör mega koma í athugasemdum.