Gulrótauppskera ķ einmįnuši

Ķ litlum kassalaga reit ķ garšinum hjį mér rękta ég gulrętur.  Ég planta mjög žétt og passa upp į aš jaršvegurinn sé góšur og rķkur af nęringarefnum.  Sķšastlišiš haust var uppskeran svo mikil aš aš ekki tókst aš torga henni allri, žrįtt fyrir góšan vilja ķ žį įtt eša alveg žar frysti og grösin sölnušu.

En ég var ekki lķtiš hissa nś žegar myndarlegur skaflinn ķ bakgaršinum leysti og žķš jöršin koma undan snjónum aš sjį ķ toppinn į gulrótunum. Og žaš sem meira var aš žęr bragšast nįkvęmlega eins og žęr geršu ķ september, nema ef eitthvaš er enn betur !  Vitanlega telst žaš til nżnęmis į žessum įrstķma aš fį nżupptekna garšįvexti.

Gurlrętur 25.mars_2012_ESv.jpgGulrótin er rétt eins og gulrófan tvķęr jurt og lifir af veturinn, žar sem seinna sumariš ferši fręmyndun og žį gegni rótin žvķ hlutverki aš vera forši ef ég skil lķffręši žessara plantna rétt.  En ég hélt aš veturinn hér į landiš og frostiš ķ jöršu geršu śt oftast nęr af viš plöntuna og žar meš gulrótina.  Žaš į greinilega ekki viš ķ vetur og snjórin sem lį yfir lengst af ķ desember og janśar hefur varnaš žvķ aš frost hafi veriš višvarandi ķ jöršu hér į höfušborgarsvęšinu. 

Gurlrętur 25.mars_2012_ESv(2).jpgŽaš viršist vera nś aš jörš komi alveg žżš undan snjónum.  Jaršvegshitamęlingar viš Vešurstofuna sżna hita yfir frostmarki nišur į 50 sm žęr męlingar styšja klakalausa jörš. Ķslinsa getur žó veriš nešar, en tķšarfariš og engar eša mjög takmarkašar frosthörkum snemma ķ vetur nįnast śtiloka slķkt.  

Į Noršurlandi s.s.  ķ śtveitum viš Eyjafjörš og ķ Žingeyjarsżslum žekkja menn hins vegar vel (einkum frį fyrri tķš) aš jöršin kom frostlaus undan snjónum žegar hann leysti undir sumar.  Žį varš jörš išagręn į örfįum dögum žar sem snjór hafši veriš litlu fyrr. 


Vķšar milt en į Ķslandi

5v6ebawmu0ggzr4zqsv39qaakoyvq_pplp3xxb6w6uoa.jpgÉg sé aš hitinn ķ dag er aš nį um 15 stigum į stöku staš austur į landi.  Žaš er vissulega mjög milt og gefur forsmekkinn af žvķ sem veršur hér nęstu daga utan sunnudags, žegar śtlit er fyrir aš žaš verši žungbśnara og meš śrkomu vķša um land. Eins allhvass eša hvass vindur.

En žaš er vķšar milt žvķ ķ gęr (22. mars) komst hiti rétt yfir 20 stig ķ Sušur Noregi, nįnar tiltekiš į Grķmsstöšum ķ Austur Ögšum.  Svo snemma vors hefur aldri męlst 20 stiga hiti ķ Noregi. Mešfylgjandi mynd er af yr.no af krókusum ķ Osló.

Hęšin yfir Bretlandseyjum og milda loftiš sem henni fylgir nęr nś yfir vķšįttumikiš svęši, frį Ķslandi og austur um Eystrasalt.  Žar fyrir austan er mun kaldara og óvenjulega kalt sušur ķ Aserbędjan viš Kaspķahafiš.  Annar stašur į Noršurhvelinu žar sem vetrarkuldi herjar nś og viš fįum engar fréttir af er Kamtsjakaskagi og noršurhluti Japan, einkum Hokkaido.  Žarna hefur veriš kaldara en venjulega og veršur svo enn.  Žį er ótaldar vķšįttur N-Kanada, en žar um slóšir heyrir talsvert frost ekki til tķšanda seint ķ mars.  Hins vegar hefur veriš afbrigšilega hlżtt ķ stórum hluta Bandarķkjanna austan Klettafjalla. 

Meš žessum frįvikum į okkar hluta noršurhvelsins ver ójįkvęmilegt annaš en aš skotvindurinn verši įfram ķ miklu fjöri frį vestri til austurs og bylgjur į röstinni um okkar slóšir og žar meš vęta og/eša śrkoma į einhverju formi rétt eins og veriš hefur 

Į morgun laugardag veršur einkar fróšlegt aš fylgjast meš hitanum vestan- og sušvestanlands ķ strekkings SA-įttinni žar sem reikna mį meš sólfari fram eftir deginum. 


Umskipti ķ nokkra daga

Morgundagurinn 22. mars veršur mjög lķklega einn af žessum umbreytingadögum ķ tķšarfarinu, žar sem viš förum śr einu įstandi og yfir ķ annaš. 

Mikil hlżindi mišaš viš įrstķmann hafa veriš um skeiš viš Bretlandseyjar og yfir Atlantshafinu žar vestur- og sušvesturundan.  Žó žessi loftmassi sé hér ķ seilingarfjarlęgš, hefur hann ekki nįš aš teygja anga sķna til Ķslands.  Viš höfum žess ķ staš veriš mest megnis undir įhrifum frį miklum kuldapolli ķ hįloftunum sem haldiš hefur sig į kunnuglegum slóšum viš Gręnland.  

brack1_1142276.gifNś er sem sé aš verša breyting į og hitaskilum sem marka framrįs loftmassans ķ sušaustri er spįš noršur yfir landiš seint į morgun og ašfararnótt föstudagsins. Žį hlżnar hér og gerir eindregna leysingu meš S- og SA-įtt  ķ nokkra daga hiš skemmsta. Spįkortiš frį bresku vešurstofunni hefur gilditķma kl.00 ašfaranótt föstudagsins (23.mars). Žį er žcķ spįš aš hitaskilin verši komin alveg noršur viš landiš.  Kjarni žessa lofts veršur yfir okkur į sunnudag eša mįnudag og nokkur eftirvęnting er ķ hugum margra hve hįtt hitinn kemur til maš aš rķsa ķ męlunum.  Sumir hafa veriš aš spį 10-15 stigum noršan- og austanlands og žęr tölur held ég aš séu ekki fjarri lagi.  Einstaka hefur meira aš segja veriš aš gęla viš žį hugsun aš gamla marshitametiš frį 1948 gęti veriš ķ hęttu, en 27. mars žaš įr męldust 18,3°C į Sandi ķ Ašaldal. Įlķka hlżindi gerši 28. mars įriš 2000, en žį frekar į Austurlandi.  Um hitamet og skylda atburši mį lesa meira um hér hjį Sigurši Žór Gušjónssyni.

Vęntanleg gusa sunnan śr höfum lķkist frekar stöšunni eins og hśn var 1948 fremur en 2000.  Žó er ólķkt nś aš frekar stutt veršur ķ mun kaldara loft ķ vestri, žegar hvaš hlżjast į aš verša um austanvert landiš.  Žaš aftur hefur ķ för meš sér aš S-įttinn gęti oršiš nokkuš hvöss og žar meš beint mildu loftinu ķ hęš ķ meira męli en annars vęri nišur į lįglendi noršan- og noršaustanlands. 

Sjįlfur er ég reyndar ķ dag į žeirri skošun aš ašeins vanti upp į til aš velta hitametinu frį 1948 śr sessi, en forsendur gętu klįrlega veriš ašrar į morgun !

Hitt er sķšan allt annaš mįl aš żmislegt bendir til žess aš kuldinn śr vestri nįi sér aftur į strik einhverntķmann upp śr mišri vikunni og milda loftiš verši žvķ ašeins nokkurra daga breyting ķ įtt til vors. Og žį ekki raunveruleg vorkoma sem ég veit aš margir óska sér. 

 


"Kristķn lofar 15 stiga hita um helgina"

Ķ dag į jafndęgri  į vori  fer vel į žvķ aš  horfur eru į vorlegra vešri į nęstunni.  Langtķmaspįr gera rįš fyrir žvķ aš angi aš hinu milda lofti sem undanfarna daga hefur haldiš sig djśpt sušaustur af landinu muni nį til landsins, en ekki fyrr en eftir fimmtudag.  Fram aš žvķ veršur įfram hefšbundin marsvešrįtta meš a.m.k. snjókomu og skafrenningi til fjalla, lķkt og ófęršarfréttir ķ morgun bera meš sér.

En undir helgi eru sem sagt talsveršar lķkur til žess aš hitaskil fari noršur yfir landiš og ķ kjölfar žeirra verši milt ķ vešri.  Kristķn Hermannsdóttir vešurfręšingur į Vešurstofunni var ķ stuttu vištali ķ morgun į Rįs 2 viš Margréti Marteinsdóttur og Baldvin Žór Bergsson um tķšina um žessa vęntanlegu vešurbreytingu (sem fyrri spįr geršu reyndar rįš fyrir aš ętti aš verša oršinn heldur fyrr).  Kristķn fór vel yfir horfurnar og talaši um aš um helgina gęti hiti fariš ķ 10-15 stig fyrir noršan meš žeim sunnan blę sem žessu fylgir.  Gott og vel žetta er spįin og tślkun nišurstašna žeirra reiknilķkana sem į žessari stundu liggja fyrir.

Morgunśtvarp Rįsar 2 var ekki fyrr bśiš aš kvešja Kristķnu en Margrét sagši hróšug aš Kristķn hefši lofaš 15 siga hita fyrir noršan um helgina !  Spį er sem sagt oršin aš loforši.  Ef vešriš gengur ekki eftir eša segjum aš hitinn nįi ekki 15 stigum heldur ašeins 13 veršur žį hęgt aš elta Kristķnu uppi og žżfga hana um "loforšiš" sem hśn gaf ?

Viš lifum ķ žjóšfélagi vęntinganna og žaš eru mikil eftirvęnting eftir betri tķš og vorkomu eftir rysjóttan og heldur leišinlegan vetur.  Fjölmišlar spila į žessar tilfinningar og reyna aš kreista spįr langt fram ķ tķmann um betra vešur og helst aš žaš komi sumar ekki seinna en hinn daginn.  Žegar loks hillir ķ betra vešur er spįin tekin sem loforš lķkt og hjį stjórnmįlamanni sem bošar fleiri störf,  hęrri laun, lęgri skötum og guš mį vita hvaš, fįi hann einhverju rįšiš.  Slķk "spį" byggir į athöfnum sem eru ķ mannlegu valdi oftast nęr og mį žvķ tślka sem loforš žess sem talar.  Į žessu tvennu er vitanlega heilmikill munur.

En ég geri mér grein fyrir žvķ aš aš Margrét Marteinsdóttir ętlar sér ekki aš gera Kristķnu neinn óleik meš aš tali um loforš um vešurspį.  Hśn spilar bara inn į žjóšarsįlina og vill vera meš ķ leiknum og żta ašeins undir hann ķ leišinni.  

Kortin sem hér fylgja eru af Brunni Vešurstofunnar, spįkort ECMWF.  Sś til vinstri er fyrir daginn ķ dag (20. mars) og til hęgri fyrir komandi sunnudag (25. mars).  Munurinn er slįandi, en litatónarnir eru góš vķsbending um loftmassahitann (hęš į 500 hPa). En žetta er spį....

ecm0125_millikort_msl_gh500_2012032000_012.png

ecm0125_millikort_msl_gh500_2012032000_132.png


MODIS mynd 15. mars 2012

MODIS_Aqua_15_03_1355.png

Var spenntur aš skoša MODIS mynd ķ dag loksins žegar birti upp sunnan- og sušvestanlands.  Upplausn myndarinnar (Aqua) er 250 metrar.  Slżjaslęša var yfir austan- og noršanveršu landinu kl. 13:55 žegar myndin var tekin og ég klippti žvķ śt hluta landsins. Vitanlega er snjór ķ fjöllum og sums stašar mikil snjór žó svo aš myndin sżni žaš ekki greinilega.  Žaš eru mjög skörp skil sušvestanlands ķ 150-200 metra hęš.  Nešan hennar er jörš nįnast alauš en alhvķtt žar fyrir ofan.  

Žingvallavatna er ķslaust.  Ég held alveg örugglega aš žaš hafi ekki nįš aš leggja žennan veturinn og heyrir slķk til undantekninga, žó svo aš undanfarna vetur sé žaš tķšara en įšur var.  Vöntun į froststillum ķ vetur veldur žessu.  Vatniš var oršiš nęgjanlega kalt til aš leggja fljótlega ķ desember  enda kalt žį, en eilķfur vindbelgingur. En eftir žaš hefur skort upp į aš vatniš hafi nįš aš kyrrast samfara 10-15 stiga kulda ķ tvo til žrjį sólarhringa.  En vatniš gęti svo sem lagt enn, ekkert er śtilokaš ķ žeim efnum.

Noršan Žingvallvatns er Reyšarvatn viš Uxahryggjaleiš. Žaš vottar ekki fyrir žvķ į mynd dagsins.  Žaš er greinilega ķsilagt og žakiš snjó.  Sama meš Hvalvatn en bęši žessi stöšuvötn eru ķ rśmlega 300 metra hęš.  Vestar glittir heldur alls  ekki ķ Hķtarvatn og žį ekki Langavatn  į mešan Hlķšarvatn og Oddastašavatn ķ Hnappadal kom fram sem tvö "augu" ķ umhverfi žeirra. Haukadalsvatn ķ Dölum er sķšan aš hįlfu į ķs ef ég greini žetta rétt. 

Allar lķkur eru į aš žaš kólni um helgina og nokkurt frost verši ašfaranótt sunnudags .  Fróšlegt veršur aš fylgjast meš žessum sömu vötnum į sunnudag, verši MODIS myndirnar skżrar, ž.e. léttskżjaš.  


Afbrišgšilegt vešurfar į Svalbarša

c_map1.jpgĮ Svalbarša hefur meira og minna ķ allan vetur veriš afbrigšilegt vešurfar, svo ekki sé dżpra ķ įrinni tekiš.  Réttara er kannski aš tala um lķtiš frost žarna noršur frį heldur en hlżindi og veturinn hefur veriš alveg laus viš langa kuldakafla, sem svo oft eru einkennandi fyrir vetrarvešrįttuna į žessum slóšum.

Hiti sķšustu 30 daga er hvorki meira né minna en 10,5°C  yfir mešallagi.  Žessir sķšustu 30 dagar skera sig engan veginn śr žvķ žetta stóra frįvik hefur veriš višvarandi frį žvķ snemma ķ desember. Meš svipušu įframhaldi sem veršur aš teljast lķklegt aš um algeran metvetur verši hvaš hitafar snertir.

Hafķsinn og nįlęgš hana stżrir öšru fremur vetrarhitanum.  Į korti yfir śtbreišslu hafķss frį Norsku Vešurstofunni dags. 14. mars mį sjį aš óvenjulega lķtill ķs er nś viš Svalbarša.  Vökin noršausturundan er óvenjuleg žetta lišiš į veturinn.  Austur af Svalbarša er ķsinn gisinn skv. kortinu, en venjulega er ķsinn samfrosta į žessum slóšum og reyndar allt ķ kring um eyjarnar nema aš lęna meš vesturströndinni helst ķslaus žar sem saltur hlżsjór śr sušri er rįšandi.  

Ég hef įšur fjallaš um hįtt jįkvętt gildi Noršuratlanshafsvķsins (NAO) ķ vetur.  Menn žekkja vel aš žegar svo hįttar til hörfar ķsinn ķ Barentshafi og viš Svalbarša, en fyrr mį nś rota en daušrota.  Hitafrįvik upp į 8 til 10 stig mįnuš eftir mįnuš žarnast meiri og dżpri skżringa.

Af ķsnum į noršurslóšum er žaš annars aš frétta aš annars stašar ķ Barentshafi og viš Austur-Gręnland er śtbreišsla ķssins nęrri mešallagi, en ķsbreišan er aš vaxa alveg fram ķ lok aprķl eša maķ.   Alveg hinu meginn frį okkur séš, ž.e. viš Beringssund og Alaska er ķsinn śtbreiddari en ķ mešalįri. Eins er talsveršur ķs śti fyrir Vestur- Gręnlandi eftir kuldana žar ķ vetur og framrįs hans til sušurs hefur veriš ör upp į sķškastiš. 


SV-įtt upp śr öllu

Žeir eru vķst margir sem bśnir eru oršnir hundleišir į žessari endalausu og žrįlįtu SV-įtt, belgingnum og óstöšugu vešri sem henni hafa fylgt.  Óvešriš ķ nótt var af žessari tegund.  Nokkuš djśp lęgš fór noršaustur um Gręnalandsund og į eftir henni hali eša lęgšardrag sem haldiš hefur viš svipašri vindįtt ķ dag, žó svo aš styrkurinn hafi heldur gefiš eftir.

ecm0125_nat_gh300_uv300_2012031100_006.pngMešfylgjandi kort sżnir stašsetningu skotvindsins kl. 06 ķ morgun (ECMWF 0,125 spį af Brunni VĶ).  Viš sjįum aš kjarni hans lį svo aš segja beint yfir landinu.  Styrkurinn er gefinn upp ķ hnśtum og jafngildir mesti vindurinn žarna upp ķ tęplega 9 km hęš um 85 m/s.  

Óvešriš nišri tengist tvķmęlalaust žessari stöšu og vešurhęšin skżrist af žvķ aš aš mikill hitastigull er  frį noršvestri til sušaustri ķ öllum hęšum.  Stefnufesta vindsins er mikil frį yfirborši og upp ķ žessa hęš. Žaš mį sjį m.a. žegar rżnt er ķ męlingar hįloftbelgs sem sleppt var ķ hįdeginu ķ dag lķkt og ašra daga į Egilsstöšum. 

Skarpt hitahvarf var ķ rśmlega 2.000 metra hęš og ofan žess hafši styrkur vindsins žegar nįš 50-60 m/s.  

Vešur eins og žetta flokkast ķ óvešrakerfi Trausta Jónssonar til meginrastarvešurs.  Žaš felur ķ sér aš hįloftaröstin eša skotvindurinn į beinan įtt ķ vešurhęšinni nęrri yfirborši jaršar, öfugt viš lįgrastarvešur (t.d. flest NA- og A-vešur) žar sem snśningur vinds er greinilegur meš hęš eša rišavešur svo notaš sé oršfęri Trausta til aš lżsa ólķkum geršum óvešra. 

Góšu fréttirnar ķ dag eru hins vegar žęr aš į morgun veršur stund milli strķša žega kjarni skotvindsins gefur eftir og hörfar til noršurs.  Žaš stendur hins vegar ekki lengi, žvķ strax annaš kvöld er aftur von į nżrri grein vindsins yfir landiš meš lęgš vindi og śrkomu. 

Hvenęr lżkur žessari tķš, er sś spurning sem ómar um allt žar sem ég fer žessa dagana !!


Grķšarlegur varmatilflutningur ķ śtsynningnum

Éljaloftiš sem borist hefur yfir okkur śr sušvestri sķšaustu tvo sólarhringa og rśmlega žaš er aš upprauna ķskalt heimskautaloft komiš af ķsasvęšum vestan Gręnlands eša vķšernum meginlands Kanada. Loftmassinn er mjög kaldur og -20 til -30°C viš yfirborš er kennistęrš hitans įšur hann hann berst śt yfir opiš hafiš.  Hafiš gefur frį sér mikinn varma ķ žeirri višleitni aš jafna śt hitamuninn.  Varmaflęašiš er skipt ķ tvo ašgreinda žętti.  Annars vegar skynvarma eša varmaskipti sem verša viš snertingu kalda loftsins viš yfirborš sjįvar.  Hinn žįtturinn er svokallašur gufunarvarmi.  Kalda og  žurra loftiš drekkur ķ sig raka śr sjónum.  Sś uppgufun krefst varma sem tappašur er śr sjónum.  

ecm0125_djup_sshf_10uv_sst-t925_2012030900_006_1140004.pngĮ tveimur kortum frį ECMWF og nįlgast mį nś į Brunni Vešurstofunnar er varmaflaęši žessara žįtta reiknaš.  Fyrst skynvarminn og ķ morgun kl. 06 mįtti sjį į spįkorti reiknušu ķ nótt aš flęšiš sušvestur af Ķslandi nam um 150 W/m2 (Wött į fermetra sjįvar).  Gufunarvarminn į nešra kortinu er öllu meiri eša um 300 W/m2.  Žessar tölur mį lesa śr litaskyggingum kortanna og viš horfum aš sinni fram hjį öšru žvķ sem žessi kort sżna.  

450 W/m2 er žvķ įętlaš heildar streymi varmans į hvern fermetra sjįvar og viš tökum lķka eftir žvķ aš ešlilega er žaš ekkert yfir Ķslandi, réttara sagt neikvętt žvķ landiš er er kaldara en loftiš. Setjum nś žessa tölu ķ stęrra samhengi og reiknum meš žvķ aš flęšiš eigi sér staš yfir hafsvęši hér sušvesturundan sem er svipaš flatarmįli Ķslands eša um 100 žśs. ferkķlómetrar. Ķ raun er hafiš aš gefa frį sér varma af žessari stęršargrįšu į mun vķšfemara svęši, en hörldum okkur viš jafngildi fltarmįls Ķslands. Umreiknaš ķ orku lętur nęrri aš varmaflęšiš nemi um 1.000 Terawattstundum (TWh) į einum sólarhring.  Žaš grķšarmikil orka og ótrślegt aš kalt hafiš hér sušvesturundan geti veriš žetta mikil orkulind. (kórrétt aš tala um orkubera, žvķ lindin er jś ķ sólinni). Til samaburšar var öll orkuvinnsla į Ķslandi 17 TWh įriš 2010 !

ecm0125_djup_slhf_10uv_r925_2012030900_006_1140005.pngEn hvaš veršur žó um žessa orku ?  Jś varmaflęšiš hitar upp loftmassann, yfirboršshitinn fer śr -20 ķ 0°C.  Heilmikil hreyfiorka losnar lķka śr lęšingi ķ formi lóšstreymis, raki žeytist hįtt ķ loft upp og éljaklakkar myndast. Hreyfiorkan kemur lķka fram meš lįréttum vindi, en sušvestanvindurinn er lķka  knśinn įfram aš verulegu leyti af hitamun sem veršur til sušurs žegar heimskautaloftiš brżst fram śt į hafiš.  Žvķ mišur er ašeins lķtill hluti žessa "risaorkuvers" sem viš höfum hér ķ tśnfętinum virkjanlegur.  Hluti éljaśrkomunnar sem fellur į hįlendinu brįšnar vitanlega į endanum og vatniš rennur e.t.v. um hverfil vatnsaflsvirkjunar.  Dulvarminn veršur žannig aš raforku eftir miklum krókaleišum.  Vindinn mętti lķka virkja eins og gefur aš skilja, en žannig nęšist engu sķšur ekki nema brotabrot af žeirri orku sem losnar śr lęšingi. Stęrstur hluti varmans tapast sķšan fljótt aftur meš śtgeislun lofthjśps śt ķ geim meš sömu lögmįlum og gilda um stóru myndina ž.a. aš jafnaši rķkir jafnvęgi į milli inngeislunar frį sólu og śtgeislunar jaršar og lofthjśps.

 


950 hPa lęgš yfir Egilsstöšum

Kl 21 ķ kvöld (6. mars) var mišja lęgšarinnar kröppu sem er hrašri noršausturleiš svo aš segja yfir Egilsstöšum eša žar ķ grennd.  Og hśn er enn aš dżpka.

120306_2051.jpgĮ žessari tunglmynd sem ég veiddi af vef Vešurstofunnar mį sjį įstand mįla um svipaš leyti eša laust fyrir kl. 21. Sjįlf lęgšarmišjan er nś kannski ekki greinileg, en žaš eru skżin ķ kringum hana frekar.  Bakkinn eša "krókurinn" undan Sušausturlandi er helsta óvešursvęšiš og žar vindurinn hvassastur.  Sį fylgir lęgšarmišjunni til noršur og meš tilheyrandi V- og NV-ofsa. 

Takiš lķka eftir skarpa bakkanum sem liggur žar skammt vestan viš, yfir Reykjanes og įfram til noršvesturs. Lęgšarmišjurnar eru tvęr, hin er ķ vesturjašri myndarinnar.  Į milli žeirra blęs vindur af gagnstęšri įtt (NA viš Vestfirši, en SV śti af Reykjanesi.  Žvķ žvingast upp skżjabakki og žaš var frį honum sem snjóaši einmitt sušvestanlands ķ kvöld ofan į žķša og blauta jörš Jašarinn er skarpur og žaš er hitabreytingin einnig, enda frysti snögglega. Viš tekur sķšan ķ vestri éljaloft sem rekur uppruna sinn vestur undir Gręnland eša jafnvel komiš enn lengra aš og fyrir Hvarf.  

Žessi einfalda tunglmynd segir talsverša sögu enda įtökin talsverš og birtingarmyndirnar margvķslegar į milli milda loftsins ķ sušaustri og ķskalda heimskautaloftsins sem nś berst śr vestri.

Višbót: Trausti Jónsson bendir į žaš aš loftžrżstingur ķ gęrkvöldi hafi męlst 947,3 hPa austast į landinu, ž.e. į Dalatanga.  Hann segir lķka aš žaš hafi ašeins gerst fjórum sinnum įšur frį upphafi męlinga aš loftžrżstingur į ķslenskri vešurstöš hafi fariš nišur fyrir 950 hPa ķ mars.  


Framrįs kulda śr vestri

Nś er djśp lęgš į sunnanveršu Gręnlandshafi og skil hennar fara austur yfir landiš sķšar ķ dag og nótt meš stormi og vęgum blota ķ byggš en hrķšarvešri til fjalla.  Žessi skil eša öllu heldu lęgšin veldur nokkrum straumhvörfum į  okkar slóšum žvķ hśn nęr aš beina mjög köldu meginlandslofti śr vestri langt sušuraustur į Atlantshaf og sķšar meir ķ įttina til okkar.  Į žeiš žess drekkur žaš ķ sig varma og raka. Žegar svo hįttar til getur varmaflęšiš numiš 600-800 wöttum į hvern fermetra sjįvar.  

Kalda loftiš fyrir vestan Gęnland er oršiš svo fyrirferšarmikiš aš žaš er fariš aš flęša ķ allar įttir og ekki sķst til austurs.  En žar er Gręnlandsjökull fyrirstaša.  Nś žarf aš fylgjast vel meš žvķ nęstu daga hvort žaš nįi yfir og žį įfram til okkar.  Žess hįttar kalt vestanloft veldur ęvinlega einhverju óróa hér į landi.  Getur komiš fram ķ snjókomu- eša éljabökkum meš įkafri ofankomu.  Stundum dżpka smįlęgšir ķ slķku lofti og gerir žį nokkuš stašbundinn SV- eša V-hvell, sem erfitt getur reynst aš sjį fyrir. Ķ raun žarf ekki loft ofan af Gręnlandi til fyrir slķk vešur.  Žaš nęgir aš žaš sé komiš fyrir Hvarf, en žį lķka einstaklega kalt sem veldur ólgunni viš varmaskiptinn viš opiš haf žar sem yfirboršshiti ķ 2 til 5°C.  Žrišji möguleikinn er sį og į žį eingöngu žegar loft berst meš lįtum ofan af Gręnlandi.  Stormur er žį gjarnan į hafinu hér į milli og hiš mjög  žurra heimskautaloft tekur ķ sig seltu žegar stormurinn żfir upp sjóinn og žyrlar upp löšri.   Slķkt geršist einmitt sķšast žegar žessi staša var uppi 10. janśar meš rafmagnstruflunum vestanlands

Hér fylgja tvö kort, spįkort og gilda fyrir komandi mišvikudag 7. mars kl. 12. Bęši eru žau śr keyrslu bandarķsku Vešurstofunnar ķ Washington, GFS. Žaš til hęgri sżnir loftžrżsting viš sjįvarmįl og hins vegar hęš 500 hPa žrżstiflatarins (um 5 km hęš).  Žar sem hann er lįgur er kalt (fjólublįtt), en hįr flötur er vķsbendingu um hlżtt loft (gult).  Vel sést hvaš kalda loftiš er fyrirferšarmikiš viš vestanvert Gręnland og aš miklum hluta ķ žessari hęš komi austur yfir į okkar slóšir.  Žrżstilķnur eru žéttar og renna ķ raun saman į žessu korti yfir Gręnlandi. Žrżstistigullinn gefur žar til kynna N- og NV-įtt.  Žessar svakalegu žéttu žrżstilķnur skżrast į hinu kortinu til vinstri sem sżnir hęš 850 hPa flatarins (um 1.200 metra hęš) og hins vegar hita ķ sömu hęš.  Sjį mį hvernig ķskalt loftiš leggst aš Gręnlandsjöklinum ķ žessari hęš.  En hann er hęrri en žetta og varnar žvķ aš loftiš komist įfram til austurs. Hitamunur ķ lęgri lögu veltur žrżstimuni.  

Spurningin į žessari stundu snżst sem sagt um žaš nś hvort vestanloftiš ķ lęgri lögum nįi ķ einhverjum męli aš sullast yfir jökulinn lķkt og geršist ķ janśar ? Žaš er ķ raun lęgšin viš austur Gręnalnd sem öšru fremur stżrir atburšarrįsinni, ž.e. dżpt hennar og stašsetning. Danska Vešurstofan fylgist lķka grannt meš stöšu mįla žvķ ef slķkt gerist er gefin śt višvörun um Piteraq eša fallvind į austurströnd Gręnlands.

GFS spį 7. mars kl. 12 -aGFS spį 7. mars kl. 12 -b


« Fyrri sķša | Nęsta sķša »

Höfundur

Einar Sveinbjörnsson
Einar Sveinbjörnsson
Veðurfræðingur og veðurdellukall. Á þessari síðu verður aðeins fjallað um veður frá ýmsum sjónarhornum.

Heimsóknir

Flettingar

  • Ķ dag (22.11.): 3
  • Sl. sólarhring: 8
  • Sl. viku: 51
  • Frį upphafi: 1788784

Annaš

  • Innlit ķ dag: 3
  • Innlit sl. viku: 49
  • Gestir ķ dag: 3
  • IP-tölur ķ dag: 3

Uppfęrt į 3 mķn. fresti.
Skżringar

Innskrįning

Ath. Vinsamlegast kveikiš į Javascript til aš hefja innskrįningu.

Hafšu samband