Sá Kristján frá Djúpalæk glitský ?

Að morgni jóladags var endurfluttur í Útvarpinu yfir 20 ára gamall þáttur, þar sem rætt var við fólk um jólahald að fornu og nýju.  Meðal annars var rætt við skáldið Kristján frá Djúpalæk um æskujól á heimslóðum hans á Langanesströnd.  Sú sveit er við ysta haf við Bakkaflóa sunnan Langaness og telst vera nyrsti hluti Norður-Múlasýslu.  Kristján frá Djúpalæk var fæddur 1916 og hann lést 1994. Hann orti mörg þekkt ljóð og kvæði og ljóðþýðingar hans í barnaleikritum Torbjörns Egner eru alkunnar.  Af ljóðum sem tengjast jólum er Hin fyrstu jól við lag Ingibjargar Þorbergs lang þekktast.  Um lífshlaup Kristjáns frá Djúpalæk má lesa hér. 

Í útvarpsviðtalinu við Sigríði Guðnadóttur lýsti Kristján sýn sem hann sá á himni þegar hann var á sjötta aldursári.  Hún var nokkurn veginn svohljóðandi: "Eitt atvik var það að ég var úti á aðfangadag og sá á suðvesturhimni ákaflega stórt og fallegt ský í öllum regnbogans litum á heiðríkum himni.  Aðeins þetta eina ský og það var eins og skip sem sigldi yfir himinninn.  Og bróðir minn elsti komu út og ég spurði hvað þetta væri.  Eru þetta jólin, er þetta skip jólanna ?  Já sagði hann, þetta eru nú jólin.  Þá varð ég ákaflega sorgbitinn þegar ég sá að skýið hélt áfram, fór hjá og lenti ekki á hlaðinu heima og ég varð ákaflega hryggur"

Kristján orti um atburð þennan kvæði sem kallast einfaldlega Jól.  Í viðtalsþættinum las hann kvæði sitt sem lýsir hlutgerð jólanna í hinu fagra skipi og vonbrigði barnsins þegar þau  sigla fram hjá og hverfa sjónum. 

Ekki er að efa að heima af hlaðinu á Djúpalæk þennan aðfangadag sá hinn fimm ára gamli Kristján Einarsson glitský hátt á suðvesturhimninum.  Glitský eru ekki eiginleg ský. Þau myndast í heiðhvolfinu og eru gjarnan í um 15- 30 km hæð.  Þau sjást helst um miðjan vetur skömmu eftir sólarupprás eða fyrir sólarlag og myndun þeirra tengist miklum háloftkulda.

Myndin af glitskýinu sem hér fylgir var tekin 20. des. 2004 og birtist á þingeyska vefnum Skarpur.is. Það þarf ekki mikillar örvunar ímyndunarafls hjá barni þegar slík litadýrð birtist skyndilega á himni.  Engin voru þá ljósin önnur en þau sem loguði á kertum.

Eins og fyrr greinir var Kristján á sjötta aldursári.  Þetta hefur því verið aðfangadagur 1921.  Staða veðurkerfa kemur heim og saman við þessar lýsingar. Útsynningsveðrátta er á landinu og því heiðríkt eða því sem næst norðaustanlands eins og títt er í slíku veðurlagi.  Kortið sýnir að lægð hefur verið við Grænland og eindregin SV-átt á landinu.  Engar upplýsingar er hins vegar að hafa um hitafar háloftanna, en í sjálfu sér er ekkert sem mælir gegn því að sjá hafi mátt til glitskýja þennan dag um norðaustanvert landið. 

Á varinhellunni heitir bók sem geymir bernskumyndir Kristjáns frá Djúpalæk frá Langanesströndum og kom út hjá Skjaldborg árið 1984  Þar er þessi frásögn færð í letur. Kvæðið hans góða, Jól, á ég hins vegar ekki á prenti.

Ekki alveg hefðbundið norðanveður

Sannkallað óveður hefur verið austanlands frá því í gær laugardag, 19. des. Heldur sljákkaði þó í dag, en þó tók að hvessa í t.a.m. í Vestmannaeyjum í N-átt.  Eyjamenn þekkja vel til A-áttar og endurtekinna illviðra af þeirri gerðinni.  Norðanóveður eru mun fátíðari.

Hvað veldur ?  Byrjum á upphafinu. Meðfylgjanri myndir eru frekar smáar. Þær má stækka með því að tvísmella

I.

Fyrirstöðuhæðin sem var yfir landinu í síðustu viku setti hefðbundna hringrás loftsins úr skorðum. Skotvindurinn í 7 til 9 km hæð sem alla jafn blæs úr V eða SV yfir Atlantshafinu, hann brotnaði upp.  Kort GFS þ. 16. des. sl. sýnir þetta vel. Austan hæðarinnar varð vart skotvinds með norðlæga stefnu.  Fyrst í stað fylgdi honum framrás af köldu lofti til suðurs inn yfir A-Evrópu og gerði það að verkum að á meginlandi Evrópu hefur ríkt sannkallaður vetur síðustu daganna.

 

 

 

 

 

 

 

 

II.

Um leið og fyrirstöðuhæðin hörfaði til vesturs yfir Grænland fylgdi norðanstrengurinn með.  Kort af Brunni VÍ með háloftvindum frá því í dag (20.des) kl. 12 sýnir þetta vel.  N-röst liggur hér um landið. Vegna þessa alls myndaðist lægð norður undir Svalbarða fyrir helgi.  Háloftavindurinn beindi henni síðan til suðurs, en sú lægðarbraut er vel að merkja harla óvenjuleg. Skilakerfi hennar fór yfir austanvert landið í gær með tilheyrandi hríðarveðri.

 

 

 

 

III.

Um leið og lægðin fór hjá til suðurs, féll loftþrýstingur eins og vænta mátti.  Samtímis var háþrýstingur yfir Grænlandi og þrýstisviðið þéttist.  Ef skoðuð eru kort sem sýna vind í lofti, þ.e. í 850 hPa hæðinni, mátti sjá í gær allt að 30-37 m/s, en það er ansi mikill vindur. Það sem hér birtist gildir kl. 12 í gær, 19. des og er fengið af Brunni VÍ. Oftast nær þegar lægðir valda N-átt, eru þær að streða til norðurs eða norðausturs, bornar af sunnanstæðum skotvindinum. Í því venjulega ástandi vinnur hreyfing  lægðarinnar á móti vindáttinni yfir austanverðu landinu (en með henni í Færeyjum þar sem oft er SV-átt).  Suðurleið lægðarinnar nú hjálpaði til og ýtti frekar undir styrk N-áttarinnar, frekar en á móti.  Sú staðreynd átti þátt í því að vindur varð hvassari.  Stundum sést eitthvað svipað gerast þegar lægð úti af Langanesi tekur lykkju og kemur til baka með ákafri NV-átt um landið norðaustan- og austanvert !

 

 

 

 

IV.

Á meðan á þessu stóð mynduðust greinilegar fjallabylgjur yfir austanverðu landinu.  Við skulum hafa það hugfast að vindurinn er hvass af norðri upp úr öllu. Slíkar bylgjur þekkjum við vel norðanlands og á Vestfjörðum í hvassri S-átt.  Fjallabylgjur þessar komu fram á tunglmyndum, m.a. einni frá NOAA í dag kl. 12:59. (Myndin er tilsniðin af Veðurstofunni) Hvít skella er yfir sunnanverðum Vatnajökli og vestur yfir Tungnáröræfi. Hún er til vitnis um bylgju sem rís mjög hátt og með skýjum efra (hvíta skellan). Sunnan í fjöllunum brotnar hún síðan fram yfir sig og snarpar vindhviður berast til jarðar.  Bylgjubrot sem þetta er vel þekkt á þessum slóðum, en hviðurnar voru líka að koma fram á stöðum sem ekki eru endilega  þekktir af snörpum vindi í N-átt.

 

 

 

 

V.

Í Vestmannaeyjum hefur einmitt gengið á með þess háttar rokum. Mest kvað af þessum rokum um og fyrir hádegi í morgun.  Í Vestmannaeyjabæ rauk í í 32 m/s í hviðu samtímis því sem meðalvindurinn var um og innan 10 m/s.  Á Stórhöfða voru þessi skilyrði síðan enn stórkarlalegri með mestu hviðu upp á 40 m/s.  Það er í sjálfu sér engin tíðindi, en vindáttin er önnur en venjulega.  Einnig þarna er fjallabylgja á ferðinni sem brotnar af Eyjafjallajökli, þó svo að hún sjáist ekki á myndinni.  Á vindmæli Vegagerðarinnar við Hvamm undir Eyjafjöllum  voru á ferðinni stakar og allsnarpar vindhviður. Venjulega blæs þar með veginum, þ.e. í A-átt, en nú komu rokurnar niður jökulinn og þvert á veg.  Á Fáskrúðsfirði, Seyðisfirði og víðar fyrir austan var að öllum líkindum svipað uppi á teningnum í gær á milli þröngra fjallanna.  Reyndar var veðurhæð í lofti það mikil og vera kann að hún ein og sér hafi verið í meginhlutverki þegar foktjón varð.  

 

 

 

VI.

HRAS spár Belgings, einkum þær í 3km netinu, ná gjarnan bylgjubroti fjallabylgna.  Það kemur þá fram á spákortum eins og hér má sjá og er spá reiknuð á miðnætti og gildir kl. 11 í morgun. "Rauður" depill sunnan undir Eyjafjöllum og annar sunnan undir sunnan undir Öræfajökli, hlémegin vindsins, eru til marks um bylgjubrotið. 

 

Þar með lýkur þessari umfjöllum um þetta nokkuð sérkennilega N-veður eystra.

**********************

Veðurbloggið verður að mestu í fríi fram yfir jól, nema að eitthvað verulega  markvert verður til frásagnar. 

Jólatunglið og frostið framundan

Um miðjan dag í gær 16. des. kviknaði nýtt tungl í suð-suð-austri.  Jólatunglið nær fyllingu á gamlársdag og þá verður jafnframt minniháttar deildarmyrkvi á tungli.  

Það er gömul trú að sé tunglið vaxandi á jólum verði næsta ár gott.  Eins segja margir að áttin sú sem jólatunglið kvikni, verði ríkjandi vindátt á líftíma þess tungls.  Samkvæmt því ætti SSA-átt að vera ríkjandi.

Veðurklúbburinn í Dalbæ á Dalvík gaf út sína jóla- og desemberspá snemma eins og sjá má hér.

Hvergi hef ég hins vegar séð minnst á nokkra alþýðutrú í þá veru að með jólatungli skipti um ríkjandi veðráttu.  Ætla mætti hins vegar að sú væri raunin nú.  Í nótt fóru yfir sakleysisleg kuldaskil sem bundu enda á þessa sérlega mildu og stilltu daga á landinu. Vindur verður nú ákveðnari af norðan og svellkalt heimskautaloft kúrir nú við Grænland, reiðubúið að skella hér yfir okkur seint á morgun og á laugardag.

Grænlandshæðin er öflug og með þeim vetrarkuldum sem sagt hefur verið frá á meginlandi Evrópu og lítið lát er á alveg á næstunni má segja með réttu að heimskautaloft sé ráðandi við N-Atlandshafið. Reyndar frekar Síberíukulda af einhverju tagi sem hefur  náð tangarhaldi á meginlandinu allt vestur til Spánar. Eftir að mildi háþrýstingurinn sem hér var viðvarandi þar til í gær, koðnar niður yfir S-Grænlandi næstu daga, má segja að Atlantshafsloft með sínum þýðu hlákuvindum muni halda sig víðs fjarri eða lengst fyrir sunnan land.  Hefðbundinn lægðagangur verður suður undir Kanarí og herjar á N-Afríku og Miðjarðarhafið  um jólin !

Hér er ekki að sjá að nokkur raunhæfur möguleiki sé á blota a.m.k. til jóla og líklega lengur, þegar rýnt er í áreiðanlegustu tölvukeyrslurnar.  Það er nokkuð ljóst að NA- og N-átt verður hér ríkjandi vindátt með vaxandi tunglinu.   Auðvitað getur hlánað um tíma við S-ströndina við þessi skilyrði þá vegna sjávarhitans suðurundan, þó svo að loftið sé í grunnin svalt.  En slíkt telst ekki með í þessu samhengi. 

Fróðlegt verður síðan að sjá hvenær tíðin breytist næst. Í hvaða tunglkvartil og eins hver einkennin verða þegar þessum næsta fyrirsjáanlega og einsleita veðurkafla lýkur.

Ljósm. Þórhallur Pálsson á Egilsstöðum er höfundur meðfylgjandi myndar, sem tekin var á aðfangadag 2007 á Úthéraði. Sjá fleiri myndir Þórhalls hér. 

Veðurstofan með sjávarhitakort

Veðurstofan býður nú upp á þá nýung á vef sínum að birta dagleg kort af yfirborðshita sjávar umhverfis landið.  Annars vegar er um að ræða greiningu frá ECMWF og með fylgir 10 daga spá.  Hins vegar er greining frá The National Centre for Ocean Forecasting (NCOF), svokölluð OSTIA greining og merkt er Met Office í Bretlandi.

Þó mér finnist frávikakort frá meðalsjávarhita árstímans vera meira upplýsandi, má hafa mikið gagn af þessum kortum.  Ekki síst að fylgjast með að vetri og fram á vor framrás kalda sjávarins við Grænlandog hins skörpu hitaskil.  Hins vegar svölu tunguna (sem nú er bleik) úr norðri í suðausturátt úti fyrir norðaustur- og austurströnd Íslands.

Veðurstofan segir sjálf í kynningu sinni með þessi þakkarverðu nýung að "Hugsanlega geta þetta verið hagnýt kort fyrir sjómenn þegar svo háttar til að uppsjávarfiskar elta hlýja hafstrauma." 

Óvenju skýrar línur í útlitinu til jóla

Það háttar þannig til nú í veðrinu að þróun næstu daga og fram yfir helgina er betur fyrirséð en oft áður um þetta leyti árs.

Nú er mikil fyrirstöðuhæð yfir landinu og hlýtt loft fylgir henni í hæð, þó svo að niðri við jörð sé tekið að kólna í dauðhægum vindinum og heiðríkjunni.  Eins og svo oft áður þegar þessi staða kemur upp, berst hæðin til vesturs um leið og hún koðnar smámsaman niður, enda engar forsendur fyrir viðhaldi slíkra háþrýstisvæða langt norðan sinna kjörsvæða ef svo má taka til orða.

Spákortið til vinstri er úr Bandarísku GFS spánni og gildir kl. 06, í fyrramálið (16. des).

Hitt spákortið (til hægri) gildir kl. 18 á laugardag, 19. des. 

Á fimmtudag og föstudag opnast fyrir streymi af köldu og fremur þurru lofti úr norðri og hér herðir frostið.  Éljagangur norðan- og norðaustanlands, en áfram úrkomulaust og bjartviðri sunnan- og suðvestantil. Líklegt er að þetta ástand með kaldri N- og NA-átt  haldi a.m.k. vel fram í næstu viku eða langleiðina til jóla. Því er spáð að lægð sem til verður upp úr heimskautaloftinu hér norðurfrá berist ti suðurs fyrir austan Ísland og viðhaldi þannig aðstreymi af köldum lofti.  Ekki er ólíklegt að snjói nokkuð austan- og norðaustanlands á meðan lægðin fer hjá til suðurs, líklega á sunnudag. Á meðan á þessu varir er hlýtt og rakt loft langt í suðri á austurleið inn yfir Spán, Portúgal og Miðjarðarhafið.  Grænlandshæðin verður þegar þarna er komið við sögu orðin ansi öflug og beinir áfram heimskautalofti til okkar fram í næstu viku.

Annað hvort verður það ástand viðvarandi inn í jólahátíðina og þá helst alveg úrkomulaust um sunnanvert landið frá því í dag og næstu 10 dagana eða svo.  Vaxandi éljagangurinn næstu dag tryggir hins vegar snjór fyrir norðan og austan.  Einnig norðantil á Vestfjörðum.

Hitt sem getur allt eins gerst og oft sést þegar NA-átt gengur niður að vetri til, en það er að smálægðir eða drög myndast fyrir sunnan og suðvestan land yfir tiltölulega hlýjum sjónum. Berist þau upp að landi snjóar (eða gerir slyddu á láglendi) á Suðurlandi og/eða við Faxaflóa.  Þessi gæti orðið raunin frá og með 22. eða 23. des.

Samantekið:  Yfirgnæfandi líkur eru á því að það snjói nokkuð norðan- og austanlands til jóla og einnig að sá snjór haldi, því alvöru bloti eða þíða er næsta óhugsandi eins og staðan er nú.  Þó svo að flest bendi til þess að veðráttan haldist alveg þurr sunnan- og suðvestanlands fram til 21.-22.des, er meira vafamál hvað gerist síðustu dagana fyrir jól hæglega gæti sett niður einhvern snjó, en hvar og hvenær er ómögulegt að geta sér til um fyrr en nær dregur. 

 

 

Til fyrirmyndar hjá Fréttablaðinu

 

 

 

Rétt er að hrósa því sem vel er gert.  Fréttablaðið hefur sent mann til Kaupmannahafnar þar sem hann fjallar eingöngu um loftslagsráðstefnuna.  Miklu skiptir að vera á staðnum og senda fréttir þaðan milliliðlaust.

Í dag er heil síða í blaðinu helguð fundinum og kennir þar margra grasa, s.s. er sagt frá kynningu OR á mótvægistilrauninni sem miðar af því að binda kolefni í bergi.  Á blaðamannafundi um nýja skýrslu Norðurskautsráðsins um afkomu Grænlandsjökuls og hraðari bráðnun hans er kynnt til sögunnar mikilvægt sjónarmið Grænlendinga sjálfra, en þar segir:

"Kuupik Kleist, forsætisráðherra
Grænlands, segir heimsbyggðina
verða að hugsa sem heild. Hann
minnir þó á að heimskautaísinn
sé ekki bara heimkynni framandi
dýra, þar búi einnig fólk. Breytingar
á loftslagi hafi sérstaklega mikil
áhrif á fólk sem lifir á náttúrunni." 

Vek einnig athygli á því að á loftslag.is eru sögð dagleg tíðindi af fundinum, dregin saman helstu mál og úrklippa af daglegum blaðamannafundum í Bella Center.  

Innlán á jöklum

Jöklar eru þar sem þeir eru vegna þess að þar snjóar meira heldur en sem nemur leysingu að sumarlagi.  Sú staðreynd er okkur vel kunn. Stundum eru sýndar myndir að sumarlagi þar sem vatn fossar niður af Grænlandsjökli eða heili ísstykkin falla í sjó fram.  Oftar en ekki er okkur talin trú um að þetta sé til marks um hlýnun jarðar og aukna ísbráðnun.  Á sumrin er tekið út af bankareikningi jökulsins og hann rýrnar lítið eitt.  Aldrei eru hins vegar sýndar myndir af því þegar lagt er inn á þessi "jöklabréf", sem sé þegar snjóar í verulegum mæli.  Þá eru reyndar fáir til frásagnar, í það minnsta á Grænland enda vetur með sínum illviðrum þarna uppi í um 3.000 metra hæð.

Nú háttar einmitt svo til á suðaustur-Grænlandi að það snjóar feikimikið þessa dagana.  Milt og mjög rakt loftið berst að ströndum A-Grænlands.  Þar á sér stað þvinguð lyfting þess í kröftugri SA-átt.  Þar með fellur mikil snjókoma á jökulinn.  Athyglisvert að að sjá í raun hvað aðstreymi og mildu og röku lofti að haust- og vetrarlagi á einmitt stóran þátt í ákomu Grænlandsjökli.  Í það minnsta á suðurhluta hans.  Eftir því sem hlýrra er og meira um S-áttir að vetrinum, því meira snjóar á jöklinum !

Spákortið hér sem fengið er á Brunni VÍ sýnir spá kl. 06 í fyrramálið (mánudag 14. des).  Úrkoman er á suðaustur Grænlandi er mjög áköf um 20 mm á 3 klst á stóru svæði og reyndar reiknast mér til að sé þessi spá sæmilega nákvæm muni úrkoman nema um 200-300 mm yfir tvo til þrjá sólarhringa á þessum slóðum.  Það munar um minna fyrir afkomu jökulsins. Um þessi innlán eða ákomu að vetrinum er hins vegar sjaldan fjallað. Ekki heldur nú þegar loftslagsráðstefna Sþ. erhaldin í Danaveldi sem Grænland er vissulega hluti af.  En allt er þetta vissulega gangur árstíðarsveiflunnar og lítið um hana að segja þegar kemur að sjálf langtímaveðurfarinu. 

Hin loftkennda umræða Morgunblaðsins

Í Reykjavíkurbréfi Morgunblaðsins í morgun, sunnud. 13. des. er aðeins komið inn á loftslagsmálin.  Mogginn telur að ekki sé mjög um það deilt að loftslag hafi hlýnað nokkuð síðustu áratugi.  Og heldur ekki að um það sé deilt að alls ekki sé útilokað að mannanna verk geti þar haft óheillaáhrif eins og þar er sagt. 

Allt er þetta rétt og vel meint, en það er framhaldið í þessum skrifum líkar mér lítt og þar segir: "Sjálfir eigum við Íslendingar óljúgfróðar heimildir um að hitastig var mun hærra hér á landi og hagfelldara mannlífi eins og það var þá en nú er.  Vatnajökull var tvískipt smáíshella þá miðað við það sem síðar varð."

Þarna er vafalítið verið að vísa til landnámsaldar að þá hafi verið árgæska til lands og sjávar og jöklar varla verið til á þessum gósen árum.  Í fyrsta lagi eru einmitt engar heimildir til um það að þá hafi verið hærra hitastig en nú. Þá voru engar mælingar og allar ályktanir heldur hæpnar.   Ekki tel ég mig dómbæran um mannlífið en vafalaust þykir sumum í hillingum sínum það hafa verið betra á tímum Þangbrands og Auðar Djúpúðgu en það er nú. 

Á landnámsöld var hitastig vissulega hærra en var síðar þ.e.  á Litlu Ísöldinni, en enginn er kominn til með að segja að þá hafi verið eitthvað hlýrra en varð t.a.m. á hlýju árunum um og fyrir miðja 20. öldina.  Það eru einfaldlega ekki til neinar "óljúgfróðar" heimildir sem sýna fram á að um árið 1000 hafi verið hlýrra á Íslandi en nú er.  Vissulega voru jöklar þá minni en síðar varð, en við verðum að hafa hugfast að aðeins fyrir um 100 árum eða rúmlega það náðu jöklar á Íslandi hámarksstærð ef horft er til síðustu 8.000 til 10.000 ára.  Það er einfaldlega svo örstutt um liðið í stóra samhenginu.  Í því ljósi skiptir ekki máli hvort  Vatnajökull var tvískipt smáíshella eða samfelldur jökull við landnám.  Aðalatriðið er það að á síðustu 3.000 árum eða svo hefur jökullinn verið að stækka í hægt og bítandi vegna kólnandi veðurfars, þar til um 1890, þegar hann náði sinni mestu stærð.  Síðan þá hefur hann verið að rýrna, sem og flestir aðrir jöklar landsins. 

Stækkun jöklanna hélst í hendur við minni jarðnánd, þ.e. minnkandi sólgeislun á sumri, sem að óbreyttu hefði leitt til þess að nýtt jökulskeið væri innan seilingar jarðasögunnar, þ.e innan 2.000 ára eða svo. Allt eru þetta vel þekktar náttúrulegar sveiflur. 

Mogginn á ekki að fella dóma og kalla umræðuna "loftkennda" þegar blaðið sjálft eða í það minnsta sá sem fenginn er til þess að skrifa þessa ritstjórnargrein hefur ekki fyrir því að afla upplýsinga um orsakir og ástæður sveiflna í veðurfari og veðurfarssögunni og kallar sínar "óljúgfróðu" heimildir sannleik. Með því er Morgunblaðið vísvitandi að reyna að villa um fyrir fólki fyrir einhvern málstað sem mér er óskiljanlegur. Blaðið fellur því í sömu gryfju og RÚV á stundum,  þegar Fréttastofan hellir yfir okkur fréttum í þá veru að heimsendir sé allt að því í nánd vegna loftslagsbreytinga.  Ekki er það hætishótinu skárra !

 

 

Aðventuhlýindi fyrir austan.

Hitinn á Skjaldþingsstöðum á Vopnafirði hefur komist í um 15 stig það sem af degi. Þar hefur hitinn verið nokkuð jafn í dag og ekki annað hægt en kalla hitann sumarlegan. Í SV-áttinni hefur líka verið úrkomulaust.

Pressan segir frá svipuðum hlýindum á Borgarfirði eystra í dag og er meðfylgjandi mynd fengin þaðan.  Hafþór Snjólfur Helgason er ljósmyndarinn.

Íbúar Austurlands eru ýmsir vanir þegar kemur að  veðráttunni að vetri.  Þannig mældust 18.2°C á Skjaldþingsstöðum 14. desember fyrir 12 árum, þ.e. 1997.  Sá hiti er sá hæsti sem mælst hefur hér á landi í desember. 

Alls ekki er loku fyrir það skotið að mögulega eigi eftir að mælast í kvöld  hærri hiti en þær 15 gráður á sem mælirinn sýndi á Skjaldþingsstöðum í morgun. Til þess þarf ekki annað en mjög ákveðinn vind hlémegin fjalls sem dregur jafnframt niður hlýtt loft úr efri lögum.  Tími sólarhringsins eða hvort bjart sé af degi ef ekki, skiptir engu í þessum samhengi nú.  

Mikið rignt suðaustanlands

Síðasta sólarhringinn hefur mikið rignt suðaustanlands, þó ekkert meira en gengur og gerist við þessi skilyrði þegar milt og rakt loft er þvingað með S- og SA-átt yfir Vatnajökul.

Mesta sólarhringsúrkoman var á eftirtöldum stöðum:

• 143,4 mm  Kvísker 
• 127,4 mm  Snæbýli í Skaftártungu
•   94,3 mm  Dalshöfði í Fljótshverfi

Stöðin Lónakvísl inn undir Langasjó kemur þarna einnig við sögu með 106 mm.

Í Reykjavík þótti mörgum vera ausandi rigning í allan gærdag.  Engu að síður mældist ekki nema tæplega 19 mm í höfuðborginni.

Í dag mun áfram rigna, en nú frekar fyrir miðju Suðurlandi og vestur á Reykjanes, en minna eða lítt þarna austurfrá.